بزرگ (مقام موسیقی)
بزرگ یا زیر بزرگ یکی از ۱۲ مقام موسیقی قدیم ایران بوده است. مقام بزرگ به همراه مقام‌های زیرافکند، رهاوی، زنگوله و حسینی را مقام حزن و تأسف می‌دانسته‌اند. صفی‌الدین عبدالمومن نیز
این مقام را مقام ترس (شدّالجُبن) نامیده است. ابن سینا می‌گوید پس از نماز خفتن (نماز عشا) بهترین زمان برای نواختنِ این مقام است.
این مقام در گذشته مقام بسیار مفصلی بوده، و هم‌اکنون نیز در بخارا دارای بیش از پنجاه قطعه می‌باشد. نام بیشتر این قطعات در پیوند با فرهنگ ایرانی است، که برخی از آن‌ها هم‌اکنون در ردیف دستگاهی ایران دیده می‌شود، مانند: مهربانی، جامه‌دران و مویه.
مقام بزرگ هم‌اکنون گوشهٔ بسیار کوچکی در دستگاه شور است که درجهٔ هشتم شور را به دانگ دوم شور اضافه می‌کند، و وسعت آن را به فاصلهٔ پنجم درست می‌رساند. گوشهٔ بزرگ درجهٔ هشتم شور را محور ملودی قرار می‌دهد و زمینه را برای آغاز شور بالا فراهم می‌کند.
پانویس
منابع
- فخرالدینی، فرهاد (۱۳۹۲). تجزیه و تحلیل و شرح ردیف موسیقی ایران. تهران: نشر معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۶۵-۰۹۸-۰.
- دورینگ، ژان (۱۳۸۹). ردیف میرزاعبدالله برای تار و سه‌تار به روایت نورعلی برومند. تهران: موسسسه فرهنگی هنری ماهور. شابک ۹۷۹-۰-۸۰۲۶۰۴-۲۱-۶.