توربواکسپندر
توربواکسپندر (به انگلیسی: Turboexpander) یا توربین انبساطی، یک توربین گریز از مرکز یا جریان محوری است که از طریق آن یک گاز فشار بالا برای تولید کار که اغلب برای راندن کمپرسور یا ژنراتور استفاده میشود، گفته میشود.
از آنجایی که کار از انبساط گاز فشار بالا استخراج می شود، انبساط توسط یک فرایند ایزنتروپیک (یعنی یک فرایند انتروپی ثابت) تقریب زده میشود و گاز خروجی کم فشار از توربین در دمای بسیار پایین، منفی ۱۵۰ درجه سانتیگراد یا کمتر، بسته به فشار عملیاتی و خواص گاز بیرون میآید. در این فرایند، مایعسازی جزئی گاز انبساط یافته کاربرد زیادی ندارد.
توربواکسپندرها به عنوان عامل تولید تبرید در فرایندهای صنعتی مانند استخراج اتان و مایعات طبیعی گاز (NGLs) از گاز طبیعی، مایعسازی گازها (مانند اکسیژن، نیتروژن، هلیوم، آرگون و کریپتون) و سایر فرایندهای کم دما استفاده میشود. همچنین از توربواکسپندرها در ایستگاههای تقلیل فشار گاز برای تولید برق استفاده میشود.
توربواکسپندرهای کنونی که در حال بهرهبرداری هستند دارای محدوده توان از ۷۵۰ وات تا ۷.۵ مگاوات (۱ اسببخار تا ۱۰۰۰۰ اسببخار) هستند.