جام حذفی فوتبال انگلستان
جام حذفی فوتبال انگلیس (به انگلیسی: The Football Association Challenge Cup) که بیشتر با نام اختصاری آن ا.ف‌ای کاپ (FA Cup) شناخته می‌شود، یک تورنمنت فوتبال تک‌حذفی در انگلیس است که توسط اتحادیه فوتبال برگزار می‌شود و قدیمی‌ترین جام فوتبال به‌شمار می‌آید. از سال ۱۹۷۰ یک تورنومنت همزمان با جام حذفی مردان برای بانوان نیز برگزار می‌شود.
| سال بنیان‌گذاری | ۱۸۷۱ |
|---|---|
| منطقه | انگلستان |
| شمار تیم‌های حاضر | ۷۳۶ (۲۰۱۶–۱۷) |
| قهرمان کنونی | لیورپول (هشتمین قهرمانی) |
| موفق‌ترین باشگاه | آرسنال (۱۴ قهرمانی) |
| پخش تلویزیونی | بی‌بی‌سی اسپورت بی‌تی اسپورت |
| شعار | تنها قدم نخواهی زد |
| وبگاه | جام حذفی |
 2023 | |
جام حذفی که از سال ۱۸۷۱ میلادی تاکنون به‌طور منظم هر سال برگزار شده (به‌جز در زمان دو جنگ جهانی)، قدیمی‌ترین مسابقات فوتبالی است که کماکان به حیات خود ادامه می‌دهد.
قهرمان اف ای کاپ حق شرکت در مسابقات لیگ اروپا (جام یوفا) را پیدا می‌کند. اما در صورتی که آن تیم برای لیگ قهرمانان اروپا انتخاب شده باشد، سهمیه جام یوفا به بهترین تیم لیگ برتر می‌رسد. پیش از فصل ۲۰۰۹–۲۰۱۰ تیم نایب قهرمان به جام یوفا میرفت.
تیم‌ها
همه باشگاه‌های انگلستان (۸۰۰ تیم) در این مسابقات شرکت می‌کنند. در سال‌های دور تیم‌های فوتبال ایرلند، اسکاتلند و ولز نیز امکان حضور در این رقابت‌ها را داشتند، اما در حال حاضر به جز ۶ تیم فوتبال ولزی حاضر در لیگ فوتبال انگلیس، تمام باشگاه‌های دیگر در خاک انگلیس قرار دارند.
شرکت سایر تیم‌ها در این مسابقات منوط به حضور در یک لیگ قابل قبول و داشتن یک ورزشگاه مناسب از نظر اتحادیه فوتبال است.
میزبان
بازی‌های اف‌ای کاپ به صورت تک‌حذفی و در زمین یکی از دو تیم برگزار می‌شود. میزبان مسابقه با قرعه‌کشی انتخاب می‌شود و در صورت تساوی بازی مجدد در زمین تیمی که بازی اول را در خارج از خانه انجام داده، برگزار می‌شود. در صورت تساوی بازی دوم، نتیجه رقابت در وقت اضافه و ضربات پنالتی مشخص می‌شود.
ورزشگاه ویمبلی در لندن میزبان سنتی فینال جام حذفی بوده‌است. در دوران بازسازی ویمبلی بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ بازی‌های فینال در ورزشگاه میلنیوم در کاردیف انجام می‌شد. فینال مسابقات از فصل ۲۰۰۷ و نیمه نهایی از فصل ۲۰۰۸ دوباره به ورزشگاه ویمبلی بازگشت.
قهرمانان
۲۴ تیم مختلف تاکنون جام حذفی فوتبال را به خانه برده‌اند و ۴۳ تیم نیز در دیدار فینال حاضر بوده‌اند. آرسنال با ۱۴ قهرمانی پر افتخارترین تیم این جام است و پس از آن منچستر یونایتد با ۱۲ قهرمانی، چلسی، تاتنهام هاتسپر و لیورپول با ۸ قهرمانی،استون ویلا با ۷ قهرمانی و منچستر سیتی با ۶ قهرمانی بیشترین تعداد قهرمانی در این مسابقات را دارند.
تاکنون ۸ بار تیم‌هایی خارج از دسته اول فوتبال انگلیس (لیگ برتر فعلی) قهرمان جام حذفی شده‌اند. باشگاه ناتس کانتی در سال ۱۸۹۴ برای نخستین بار این کار را انجام داد و وستهام یونایتد در ۱۹۸۰ با پیروزی در فینال بر آرسنال آخرین آن‌ها بود.
در سال ۱۹۰۱ تاتنهام هاتسپر نخستین و تنها تیم خارج از لیگ فوتبال انگلیس شد که به قهرمانی این مسابقات می‌رسد. لیگ فوتبال انگلیس در آن زمان در دو دسته ۱۸ تیمی برگزار می‌شد و تاتنهام در آن هنگام در لیگ جنوبی بازی می‌کرد (معادل لیگ یک یا دستهٔ سوم فعلی) و تا سال ۱۹۰۸ نتوانست به لیگ فوتبال صعود کند.
ولورهمپتون وندرز در ۱۹۰۸، بارنزلی در ۱۹۱۲، وست برومویچ آلبیون در ۱۹۳۱، ساندرلند در ۱۹۷۳ و ساوت‌همپتون در ۱۹۷۶ سایر تیم‌هایی بوده‌اند که در هنگام حضور در دسته پائین‌تر قهرمان این مسابقات شده‌اند.
مسابقات جام حذفی در سال ۲۰۰۸ نیز اولین دوره‌ای بود که ۳ تیم از ۴ تیم مرحله نیمه‌نهایی آن (بارنزلی، کاردیف سیتی و وست برومویچ) در دسته پائین‌تر توپ می‌زدند. هرچند قهرمانی به تیم لیگ برتری پورتسموث رسید.
منابع
- ↑ "World's oldest football trophy 'not for sale'" (به انگلیسی). BBC News. 14 October 2014.
- ↑ Wembley Stadium to open next year By Howard Nurse,