احمد ملک ساسانی
سید احمد خان ملک ساسانی با تخلص شعری ساسانی از دیپلماتهای عصر قاجار، پهلوی اول و پهلوی دوم و از نویسندگان ایرانی بود.
احمد خان ملک ساسانی | |
---|---|
زادهٔ | ۱۲۶۰ خورشیدی تهران |
درگذشت | ۲۲ مرداد ۱۳۴۶ (۸۶ سال) فرانسه |
مدفن | باغ شخصی در سوهانک شمیران و سپس در گلزار شهدای سوهانک |
محل زندگی | تهران، سوئیس، یزد، فرانسه |
ملیت | ایرانی |
عنوان | ساسانی، احتشام حضور، محتشمالسلطان |
دوره | قاجار-پهلوی |
والدین | میرزا محمد حسین حسینی فراهانی ملکالکُتاب دوم (گلبن) |
وی که در دربار شاهی لقب محتشمالسلطان دریافت کرد در سال ۱۲۸۵ خورشیدی از سوی پدرش برای تحصیل به کشور سوئیس فرستاده شد.
ساسانی، پس از پایان تحصیلات در سال ۱۲۹۱ خورشیدی به تهران بازگشت و با عنوان معلم اختصاصی احمد شاه در دربار شاهی فعالیت خود را شروع کرد.
او در بهمن سال ۱۲۹۷ وی با عنوان عضو وزارت امور خارجه به کنسولگری ایران در شهر استانبول ترکیه مامور شد و در این وزارتخانه بعد از مدتی در سمتهای مختلفی نظیر منشی سفارت، نیابت سفارت سوئیس و نیابت سفارت فرانسه ارتقا یافت و پس از آن هم به عنوان مستشار سفارت کبری و سرکنسول ایران در کشورهای مختلف انجام وظیفه میکرد و در همین اوقات بود که کتاب آگاهینامه را منتشر کرد (این کتاب شامل شرح احوال و آثار و اشعار ادیبالممالک فراهانی میباشد).
او پس از پایان مأموریت سه ساله خود در ترکیه به تهران آمد و در وزارت خارجه به کار خود ادامه داد و در ۱۳۱۲ بازنشسته شد. اما در ۱۳۲۸ در زمان حاکمیت محمدرضا پهلوی از طرف محمد ساعد نخستوزیر وقت به معاونت نخستوزیری و ریاست کل انتشارات و مطبوعات کشور منصوب شد.
در سال ۱۲۹۴ مدیریت مجله رسمی معارف را به او دادند و از همین زمان به نویسندگی و تاریخنگاری پرداخت.
او همچنین از جمله نویسندگان نوشتارهای مربوط به تئاتر و نقد تئاتر بود و زمانی نیز مدرس ادبیات نمایشی هنرستان هنرپیشگی تهران شد.
خان ملک در پایان عمر به فرانسه رفت و در سن ۸۶ سالگی در همانجا در گذشت و جنازهاش در سوهانک شمیران به خاک سپرده شد.
آثار
- سیاستگران ایران در دوره قاجاریه، در دو مجلد
- تاریخ رابطه سیاسی ایران و عثمانی، در سه جلد
- مرزهای ایران در دوره نادرشاه
- هفت داستان تاریخی از قرون گذشته ایران
- یادبودهای سفارت استانبول
- دست پنهان سیاست انگلیس در ایران
- شاهد شیراز (مشتمل بر تاریخچه موسیقی و آواز در ایران باستان و چگونگی حمله اسکندر به ایران)
فهرست تألیفاتی که به صورت دست نوشته از وی باقی ماندهاست:
- دوازده سال با احمد شاه
- تاریخ فراماسونری در ایران
- سرگذشت و احوال معاصرین، در دو جلد
- خاطرات خان ملک ساسانی
- و...
منابع
- اسکویی، مصطفی، پژوهشی در تاریخ تئاتر ایران، مسکو: نشر آناهیتا، ۱۳۷۰ خورشیدی. ص۱۲۶.
- فرهنگنامه استان مرکزی، بازدید: ژوئن ۲۰۰۹.
- مجله الکترونیکی دوران، شماره ۲۵ - بهمنماه ۱۳۸۶.
- حسن صدیق (۱۳۷۲)، نامداران اراک، به کوشش محمدرضا محتاط.، نشر کارا، ص. ۱۶