خرچنگ نعل‌اسبی
خرچنگ نعل‌اسبی (به انگلیسی: Horseshoe crab) مشهور به «فسیل زنده» گونه‌ای جانور دریازی است که قدمت آن به ۳۰۰ میلیون سال قبل (۱۰۰ میلیون سال پیش از دایناسورها) بازمی‌گردد. خرچنگ‌های نعل‌اسبی نقش بسزایی در بوم‌شناسی خلیج‌ها و همچنین در داروسازی ایفا می‌کنند. ترکیبی از خون این جانور به عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدن این جانور شامل سه بخش جلویی (سرسینه‌گاه) که شبیه نعل اسب می‌باشد، بخش شکمی که بایک لولا به بخش جلویی متصل است و بخش دم می‌شود/ خرچنگ نعلی را از بهار می‌توان در اقیانوس اطلس دید و اوج تخم‌ریزی آن در ماه‌های مه و ژوئن، در زمان مد کامل و هنگام قرص ماه و هلال نو است.
| Limulidae | |
|---|---|
| Tachypleus tridentatus
| |
رده‌بندی علمی 
| |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | بندپایان |
| زیرشاخه: | گیره‌داران |
| رده: | Merostomata |
| راسته: | تیغ‌دمان |
| زیرراسته: | Xiphosurida |
| تیره: | Limulidae لیچ، ۱۸۱۹ |
| سرده | |
| |
استفاده در داروسازی و خطر انقراض
خرچنگ نعل‌اسبی جزو جانوران در حال انقراض است. در خون آبی‌رنگ این خرچنگ یک مادهٔ شیمیایی وجود دارد که حتی در اندازه بسیار کم هم می‌تواند باکتری‌ها را شناسایی کند و با ایجاد لخته دور باکتری‌ها آنها را گیر بیاندازد. به همین دلیل از دههٔ هفتاد میلادی از خون این خرچنگ، در تولید مواد استریل‌کنندهٔ لوازم پزشکی و داروهای وریدی استفاده می‌شود.
برای استخراج خون این خرچنگ‌ها، پوستهٔ نزدیک به قلبشان را سوراخ می‌کنند و پس از خارج کردن حدود ۳۰ درصد از خونشان آنها را در طبیعت رها می‌کنند. این کار باعث می‌شود ۱۰ تا ۳۰ درصد این خرچنگ‌ها از بین بروند و زاد و ولد ماده‌هایی که زنده می‌مانند سخت می‌شود.
منابع
- ↑ Horseshoe crabs بایگانی‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۹ توسط Wayback MachineUniversity of Delaware College of Marine and Earth Studies and the Sea Grant College Program
- ↑ The Horseshoe Crab Putting Science to Work to Help "Man's Best Friend"OCEANS, GREAT LAKES, and COASTS · WEATHER and AIR QUALITY
- ↑ Anatomy Horseshoe Crab PHYSICAL CHARACTERISTICS بایگانی‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۰۸ توسط Wayback MachineMaryland Department of Natural Resources
- ↑ «خون آبی؛ خرچنگی که جان میلیون‌ها نفر را نجات می‌دهد». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰ اسفند ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۰ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ David Smith (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist Group / U. S. Geological Survey، West Virginia؛ Mark Beekey (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist Group / Department of Biological Sciences، Sacred Heart University؛ Group)، Jane Brockmann (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist؛ Timothy King (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist Group / U. S. Geological Survey، West Virginia؛ Michael Millard (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist Group / U. S. Fish and Wildlife Service، Pennsylvania؛ Jaime Zaldívar-Rae (IUCN SSC Horseshoe Crab Specialist Group / Anáhuac Mayab University، Yucatán (۲۰۱۶-۰۲-۱۷). «IUCN Red List of Threatened Species: American Horseshoe Crab». IUCN Red List of Threatened Species. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۱۰.