دهستان حومه (بندر لنگه)

جمعیت دهستان حومه لنگه طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۹۸۴۸ نفر بوده‌است.

شهری آباد وپر رونق است، در زمان قدیم کنگ یکی از مراکز مهم دولت برتغال بوده، در زمانی که پرتغالی‌ها تسلط بر خلیج فارس و منطقه داشته‌اند، پرتغالی‌ها لنگرگاهی در کنگ ساخته بودند که کشتی‌های بزرگ خودرا در آن لنگر می‌کردند، همچنین قلعه بزرگی ساخته بودند که مقر حکم آن‌ها بود، آثار این قلعه در کنار دریا باقی مانده‌است، وقتی که آب دریا مَدّ می‌یابد آب اطراف بقایای این قلعه فرامی گیرد، اما وقتی که آب دریا جزر است قسمتی بزرگی از قلعه نمایان می‌شود، این قلعه در پیش مردم کنگ به قلعه پرتغالی‌ها معروف است.

روایت است که از قلعه پرتغالی‌ها تا قلعه لشتان که بر فراز کوه‌های بار چاه واقع است راهی زیر زمینی که قسمتی از این راه مانند تونل ساخته بودند و از کنگ به قلعه لشتان می‌رفتند، مخصوصاً در ایام جنگ و شورش و آشوب، از این راه نیز ذخیره و مهمات برای کسانی که در قلعه لشتان سنگر گرفته بودند، می‌رساندند.

در دوران قدیم در بندر کنگ ۳۰ کشتی بزرگ وجود داشته که به سرپرستی ملاحان برجسته کنگی به وسیله آن‌ها بر دریا سوار می‌شده‌اند و سفرهای دراز به سوی هند، آفریقا، بصره، مومباسا، و خرمشهر سفر می‌کردند، و کالاهای بازرگانی مانند: خرما، ورد، مستکی، جوز، و لوز، سجاده، به هند و آفریقا و مومباسا می‌بردند، و از آنجا چوب و چای و پارچه به بندر کنگ می‌آوردند، گاهی این کشتی‌ها در منطقه‌ای بنام «کوران» در رأس جزیره قشم لنگر می‌انداختند و بعد از مدتی توقف واستراحت به سفر خودشان ادامه می‌دادند، و گاهی هم برای اصلاح کشتی‌های خود در آنجا می‌رفتند.

بندر کنگ و اطراف آن جزو حومه بندر لنگه به‌شمار می‌آید، در کنگ مساجد متعددی و مغازه‌های گوناگونی وجود دارد. بیشتر اهل کنگ از پیروان امام شافعی هستند و به زبان فارسی تکلم می‌کنند اما نوشته آن‌ها به زبان عربی است و نامه‌ها و سندها بزبان عربی تدوین می‌نمایند.

دارای تأسیسات چونی برق، لوله‌کشی، بانک، مسجد، آب‌انبار (برکه)، دبستان و دبیرستان است.

در بیرون از شهر کنگ از سمت شمال یک برکه‌ای بسیار بزرگ وجود دارد که آن را «برکه دریا دولت» می‌گویند، به خاطر بزرگی غیرقابل تصور این برکه «دریا دولت» نامیده شده‌است، به خاطر وسعت این برکه فقط نیم سقف دارد و سقفش کامل نیست مانند سایر برکه‌ها که سقف کامل دارند.

خانه‌های قدیمی کنگ از سنگ و گچ ساخته شده‌است و در بالای آن‌ها بادگیر وجود دارد، به ویژه خانه‌های بازرگانانی که در آن دوران در بندر کنگ زندگی می‌کردند.

• الوحیدی الخنجی، حسین بن علی بن احمد، «تاریخ لنجه»، چاپ دوم، دبی: دارالأمة للنشر والتوزیع، ۱۹۸۸ میلادی به (عربی).
• محمد صدیق، عبدالرزاق، «صهوة الفارس فی تاریخ عرب فارس»، چاپ اول، شارجه: چاپ خانه المعارف، ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
• العصیمی، محمد بن دخیل، «عرب فارس»، چاپ اول، دمام (عربستان سعودی): انتشاراتی الشاطیء الحدیثة، ۱۴۱۸ هجری قمری به (عربی).
• حاتم، محمد بن غریب، «تاریخ عرب الهولة»، چاپ اول، قاهره: دارالعرب للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۹۹۷ میلادی به (عربی).
• بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
• محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰–۵۱)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.

• فهرست دهستان‌های ایران