رود ارغنداب

ایرانیان باستان که پیرامون سه هزار سال پیش برای سکونت به این منطقه رسیدند این رود را به نام رود افسانه‌ای در داستان‌های ایران باستان یعنی رود هَرَهُوَتی نامیدند. این نام به مرور به صورت ارغند درآمد و سپس ارغنداب نامیده شد.

برخی نام این رود را مرکب از دو کلمه «ارغند» (به معنای خشمگین) و «آب» می‌دانند که معنی رود خشمگین را می‌رساند.

سرزمینی که گذرگاه آن است رُخَج نام دارد که این نام نزد تاریخ‌دانان و گیتاشناسان قدیم یونان آراخوزیا تلفظ می‌شد. جای تردید است که آیا رود رخج باستان را باید با ارغنداب یکی دانست یا با ریزابه اصلی آن تَرناک که در ۵۰ کیلومتری سمت چپ جنوب غربی قندهار به آن می‌پیوندد. ترناک که در جنوب قندهار جریان دارد، با طول آن حدود ۳۲۰ کیلومتر، از ارغنداب بسیار کوتاه‌تر و کم‌حجم‌تر است.

این دریا از نشیبی های رشته کوه بابا و از سطح مرتفع ناور منبع گرفته ابتدا به سمت شمال و سپس به استقامت جنوب به حرکت می افتد. آب ارغنداب بیشترین استفاده توسط زمین کشاورزی مجاور میشود و با اعمار بند ارغنداب بازدهی کشاورزی منطقه را زیادتر نموده است. بقیه آب این دریا پس از عبور از شهر قندهار با ترناک رود و رود ارغستان یکجا گردیده و در سی کیلومتری جنوب شهر گرشک و در مجاورت قلعه باستانی بست به هیرمند می ریزد.

• رخج