زبان اسلواکی
زبان اسلوواک (به اسلوواک:slovenčina، اسلووِنچینا؛ یا slovenský jazyk، اسلووِنسکی یازیک) یک زبان هندواروپایی و از خانواده زبانهای اسلاویاست. این زبان در کنار زبانهای چک، لهستانی و سورابی شاخه اسلاوی باختری را دربرمیگیرد. اسلوواک به ویژه به زبان چکی نزدیک است.
زبان اسلواکی | |
---|---|
slovenčina, slovenský jazyk | |
زبان بومی در | اسلواکی, جمهوری چک، لهستان، مجارستان, مناطق مرزی غرب اوکراین (Zakkarpatia) |
قومیت | اسلواکها |
شمار گویشوران | ۵٫۲ میلیون (2011–2012) |
هندواروپایی
| |
الفبای لاتین (Slovak alphabet) Slovak Braille | |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | اسلواکی اتحادیه اروپا جمهوری چک استان خودمختار وویوودینا |
زبان اقلیت شناختهشده در | |
تنظیمشده توسط | Ministry of Culture of the Slovak Republic |
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | sk |
ایزو ۲–۶۳۹ | slo (B) slk (T) |
ایزو ۳–۶۳۹ | slk |
گلاتولوگ | slov1269 |
زبانشناسی | 53-AAA-db <زبانهای اسلاوی غربی |
مناطق اسلواکی زبان:
مناطقی که اسلواکی زبان بیشینه است مناطقی که اسلواکی زبان کمینه قابل توجه است | |
اسلوواک در اسلواکی ۵میلیون گویشور دارد. همچنین کوچندگان اسلوواکزبان به آمریکا ۵۰۰هزار تن اند. همچنین اسلوواکزبانانی که پیشاز فروپاشی چکسلواکی در جمهوری چک کنونی جاگیر شدهاند ۳۲۰هزار تن اند. در مجارستان نیز اقلیت نژادی ۲۰هزاری از اسلواکها از دیرباز میزیند. ۶۰ هزار اسلواکزبان نیز که از فرزندان خوشنشینان در دوره فرمانروایی دودمان هابسبورگند نیز در شمال صربستان میزیند. همچنین در رومانی ۲۲هزار تن و در لهستان ۲۰هزار تن اسلوواکزبان میزیند. کوچندگان اسلواک در کشور کانادا نیز ۲۰هزارتن اند و گروهی از ایشان نیز در استرالیا زندگی میکنند. در اتریش، اوکراین، بلغارستان و کرواسی(۵هزارتن) نیز اسلواکزبانانی هستند. رویهمرفته شمار گویشوران این زبان را ۶ میلیون برآورد میکنند.
الفبا
الفبای زبان اسلواک از الفبای لاتین وام گرفته اند و برای برآورده کردن نیازهای این زبان نمادهای ˇ، ´، ¨، ^ را بدین الفبا افزوده اند.
الفبای اسلواک اینها اند: a á ä b c č d ď dz dž e é f g h ch i í j k l ľ ĺ m n ň o ó ô p q r ŕ s š t ť u ú v w x y ý z ž
grapheme | IPA | transcr. |
---|---|---|
a | a | a |
á | a: | á |
ä | æ، ɛ | ä، e |
b | b | b |
c | ts͡ | c |
č | t͡ʃ | č |
d | d | d |
ď | ɟ، dʲ | ď |
dz | dz͡ | ʒ |
dž | d͡ʒ | ǯ |
e | ɛ | e |
é | ɛ: | é |
f | f | f |
g | g | g |
h | ɦ | h |
ch | x | x |
i | ɪ | i |
í | i: | í |
j | j | j |
k | k | k |
l | l، l̩ | l |
ĺ | l̩: | ̥ |
ľ | ʎ، lʲ | ľ |
m | m | m |
n | n | n |
ň | ɲ، nʲ | ň |
o | ɔ | o |
ó | ɔ: | ó |
ô | u̯o | ŭo |
p | p | p |
q | kv | kv |
r | r، r̩ | r |
ŕ | r̩: | ̥ |
s | s | s |
š | ʃ | š |
t | t | t |
ť | c، tʲ | ť |
u | u | u |
ú | u: | ú |
v | v | v |
w | v | v |
x | ks | ks |
y | ɪ | i |
ý | i: | í |
z | z | z |
ž | ʒ | ž |
شمارگان
شمارگان اسلوواک اینها اند: (1) jeden (jedno (خنثا)، jedna (مادینه)), (2) dva (dve (خنثا، مادینه)), (3) tri, (4) štyri, (5) päť, (6) šesť, (7) sedem, (8) osem, (9) deväť, (10) desať, (11) jedenásť, (12) dvanásť, (13) trinásť, (14) štrnásť, (15) pätnásť, (16) šestnásť, (17) sedemnásť, (18) osemnásť, (19) devätnásť, (20) dvadsať, (21) dvadsaťjeden . . . ., (30) tridsať, (31) tridsaťjeden . . . (40) štyridsať, . . . (50) päťdesiat, . . . (60) šesťdesiat, . . . (70) sedemdesiat, . . . (80) osemdesiat, . . . (90) deväťdesiat, . . . (100) sto, (101) stojeden, . . . . (200) dvesto, . . . (300) tristo, . . . (900)deväťsto, . . . (1,000) tisíc, . . . (1,100) tisícsto, . . . (2,000) dvetisíc, . . (100,000) stotisíc, . . . (200,000) dvestotisíc, . . . (1,000,000) milión, . . . (1,000,000,000) miliarda, . . .
پیوند با دیگر زبانها
زبان اسلواک مستقل از دیگر زبانهای اسلاوی از دل زبان نیااسلاوی برخاستهاست. با این همه امروزه زبان اسلواک در پیوند با زبانهای اسلاوی باختری است. اسلواکزبانان و چکیزبانان در راستای همزیستی دراز تاریخیشان تا از میان رفتن کشور چکسلواکی به نزدیکی زبانی و واژههای مشترکی رسیدهاند. از آنجا که نگارش اسلواک هم از نویسش چکی الهامگرفته است، پس سامانه نوشتاری این دو نیز بسیار نزدیک به هم میباشد. با این همه این دو اختلافهای آواشناسانه و دستوری چندی نیز با هم دارند. پیشینه رخنه زبان چکی در اسلواک به سده ۱۴ (میلادی) باز میگردد. امروزه اسلواکزبانان بزرگسال به سادگی زبان چکی را میفهمند و نیز بیآنکه نیاز ترجمان داشته باشند تا اندازهای لهستانی و سورابی نیز میفهمند. با این همه نویسش لهستانی برای یک اسلواکزبان میتواند درک ناپذیر و دشوار باشد.
منابع
- ↑ زبان اسلواکی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Slovak". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- نویسندگان ویکیپدیای انگلیسی، Slovak language.(نسخه ۱ آوریل ۲۰۰۷)