سازماندهی
سازماندهی، عمل بازآرایی اجزاء است که بر اساس یک یا چند قاعده صورت می‌گیرد. در مدیریت، سازماندهی را فرایندی می‌دانند که طی آن با تقسیم کار میان افراد و گروه‌های کاری و ایجاد هماهنگی میان آنها، برای کسب اهداف تلاش می‌شود.سازماندهی در حکم فرایندی است که به صورت پیوسته و مستمر ادامه دارد و حیات سازمانی به اطمینان از وجود ساختاری که اثربخشی و کارایی را حاصل گرداند، بستگی خواهد داشت. در واقع سازماندهی شامل وظایفی است که باید اجرا شود، تشخیص کسانی است که باید اجرا کنند، چگونگی گروه‌بندی وظایف و تعیین کسانی است که باید گزارش دهند یا گزارش بگیرند. باتوجه به تعریف فوق، این فرایند شامل سه مرحلهٔ زیر است:
- طراحی و تعریف کارها و فعالیت‌های ضروری
- دسته‌بندی فعالیت‌ها بر حسب مشاغل و منصب‌های سازمانی تعریف شده
- برقراری رابطه میان مشاغل و منصب‌های سازمانی، برای کسب اهداف مشترک.
ساختار سازمانی
ساختار سازمانی، چارچوبی است که مدیران برای تقسیم و هماهنگی فعالیت‌های اعضای سازمانی آن را ایجاد می‌کنند. ساختار سازمانی سازمان‌های مختلف با هم متفاوت‌اند زیرا شرایط محیطی و راهبردها و اهدافی که سازمان‌ها دنبال می‌کنند با هم تفاوت دارند. ساختار سازمانی الگوهای تعیین شده برای روابط میان اعضای یک سازمان است و نظامی رسمی است زیرا مدیران عالی به‌طور رسمی آن را پدید می‌آورند. ساختار سازمانی از عواملی چون «محیط»، «فناوری»، «اندازه»، و «استراتژی» سازمان و نحوهٔ توزیع «قدرت کنترل» در آن قرار دارد.
ساختار رسمی
ساختار رسمی را مسئولان به طور قانونی بنیان می‌گذارند و تصویب می‌کنند و در آن تعداد مشاغل، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی اجرای آنها مشخص می‌شود.
ساختار غیررسمی
ساختار غیررسمی به طور طبیعی پس از ایجاد ساختار رسمی پدید می‌آید. سازمان غیررسمی حاصل تعامل اجتماعی مداوم است و ساختار رسمی را تعدیل و تحکیم می‌کند یا آن را گسترش می‌دهد.
عوامل پنج گانه هماهنگی شغلی
- سازگاری رویاروئی: همانند پارو زدن دو نفر در یک قایق
- سرپرستی مستقیم: همانند پارو زدن پانزده نفر در یک قایق زیر نظر یک نفر
- استاندارد کردن فرایندهای کاری: تجربه خانم راکو
- استاندارد کردن بازده کاری: همانند رانندگان تاکسی‌های خطی
- هماهنگی از طریق مهارتهای شغلی: بکارگماری افراد با مهارتهای استاندارد و با تکیه بر آموزش
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ رضاییان، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۲۷۳
- ↑ http://fiq.ir/course/elearning/34-article003.html/ بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine مرکز توسعه ی نبوغ مالی
- ↑ فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۶
- ↑ فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۷
- ↑ رضاییان، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۲۷۴
- ↑ فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۸
- ↑ دکتر گیلانی. جزوه درسی (دانشگاهی) سازماندهی منابع انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران جنوب).
منابع
- رضائیان، علی. مبانی سازمان و مدیریت: انتشارات سمت، ۱۳۸۶. شابک ۹۶۴۴۵۹۴۳۰۴
- فیضی، طاهره. مبانی سازمان و مدیریت: انتشارات دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۳. شابک ۹۶۴۳۸۷۰۸۶۳
پیوند به بیرون
- «تعریف مدیریت با رویکرد کارکردی محور». FIQ.ir. مرکز توسعه ی نبوغ مالی. بایگانی‌شده از اصلی (مقاله) در ۲۲ اوت ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۲ اسفند ۱۳۸۹.