سیرولیموس

سیرولیموس
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Rapamune
نام‌های دیگر	Rapamycin
داده‌ها	EU EMA: by INN; US سازمان غذا و دارو (آمریکا): Sirolimus;
رده‌بندی داروهایبارداری	AU: C ; ;
روش مصرف دارو	دهانی
کد ATC	L04AA10 S01XA23 (WHO)‎;
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	US: فقط ℞ ;
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	۱۴٪ (محلول خوراکی)، با غذاهای پُرچرب، کمتر؛ ۱۸٪ (قرص)، غذاهای پُرچرب، بیشتر
پیوند پروتئینی	۹۲٪
متابولیسم	کبدی
نیمه‌عمر حذف	۵۷ تا ۶۳ ساعت
دفع	بیشتر از طریق مدفوع
شناسه‌ها
	نام آیوپاک (1R,9S,12S,15R,16E,18R,19R,21R,23S,24E,26E,28E,; 30S,32S,35R)-1,18-dihydroxy-12-{(2R)-1-[(1S,3R,; 4R)-4-hydroxy-3-methoxycyclohexyl]-2-propanyl}-; 19,30-dimethoxy-15,17,21,23,29,35-hexamethyl-; 11,36-dioxa-4-azatricyclo[۳۰٫۳٫۱٫۰~۴٬۹~]hexatria; conta-16,24,26,28-tetraene-2,3,10,14,20-pentone;
شمارهٔ CAS	۵۳۱۲۳-۸۸-۹;
پاب‌کم CID	۵۲۸۴۶۱۶;
دراگ‌بنک	DB00877;
کم‌اسپایدر	۱۰۴۸۲۰۷۸;
UNII	W36ZG6FT64;
KEGG	D00753;
ChEBI	CHEBI:۹۱۶۸;
ChEMBL	ChEMBL۴۱۳;
لیگاند بانک داده پروتئین	RAP (PDBe, RCSB PDB);
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID5023582 ;
ECHA InfoCard	100.107.147
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C51H79NO۱۳
جرم مولی	۹۱۴٫۱۷۲ گرم بر مول g·mol
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
حلالیت در آب	۰٫۰۰۲۶میلی‌گرم در میلی‌لیتر (دمای C°۲۰)
	SMILES O[C@@H]1CC[C@H](C[C@H]1OC)C[C@@H](C)[C@@H]4CC(=O)[C@H](C)/C=C(\C)[C@@H](O)[C@@H](OC)C(=O)[C@H](C)C[C@H](C)\C=C\C=C\C=C(/C)[C@@H](OC)C[C@@H]2CC[C@@H](C)[C@@](O)(O2)C(=O)C(=O)N3CCCC[C@H]3C(=O)O4;
	InChI InChI=1S/C51H79NO13/c1-30-16-12-11-13-17-31(2)42(61-8)28-38-21-19-36(7)51(60,65-38)48(57)49(58)52-23-15-14-18-39(52)50(59)64-43(33(4)26-37-20-22-40(53)44(27-37)62-9)29-41(54)32(3)25-35(6)46(56)47(63-10)45(55)34(5)24-30/h11-13,16-17,25,30,32-34,36-40,42-44,46-47,53,56,60H,14-15,18-24,26-29H2,1-10H3/b13-11+,16-12+,31-17+,35-25+/t30-,32-,33-,34-,36-,37+,38+,39+,40-,42+,43+,44-,46-,47+,51-/m1/s1; Key:QFJCIRLUMZQUOT-HPLJOQBZSA-N;
	(verify)

سیرولیموس (انگلیسی: Sirolimus) یا راپامایسین یک داروی ماکرولید است که برای آغشته‌سازی استنت‌های شریان‌های کرونر قلب، جلوگیری از ردِ پیوند اعضاء و درمان نوعی بیماری ریوی نادر به نام «لنفانژیولیومیوماتوز» به‌کار می‌رود.

سیرولیموس، نوعی داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی است و در انسان، در جلوگیری از ردِ پیوند کلیه کاربرد ویژه‌ای دارد.

این دارو از طریقِ کاهشِ تولید اینترلوکین ۲، فعال‌شدگیِ لنفوسیت‌های تی و لنفوسیت‌های بی را مهار می‌کند.

سیرولیموس توسط نوعی باکتری به‌نام «استرپتومایسیس هایگروسکوپیکوس» ساخته می‌شود و نخستین بار در سال ۱۹۷۲ میلادی توسط «سورندرا نات سگال» و همکارانش از نمونه‌هایی از این باکتری که در جزیره ایستر یافت شده بود، جداسازی شد و آنرا راپامایسین نام نهادند که از نامِ محلی این جزیره «راپا نوئی» الهام گرفته شده بود. در آغاز این مولکول را به‌عنوان یک داروی ضدقارچ توسعه و تکامل بخشیدند؛ اما به‌سرعت دریافتند که این دارو با مهار «mTOR»، خواص سرکوب‌کنندهٔ ایمنی و ضد تزاید سلولی دارد. سازمان غذا و دارو این دارو را در سپتامبر ۱۹۹۹ میلادی مورد تأیید قرار داد.

شایع‌ترین عوارض این دارو (بروز بیش از ۳۰٪ مورد) در بیماران پیوند کلیوی عبارتند از: ادم محیطی، هیپرکلسترولمی، فشار خون بالا، شکم‌درد، سردرد، تهوع، اسهال، درد، یبوست، هیپرتری‌گلیسریدمی، افزایش کراتینین، تب، عفونت ادراری، کم‌خونی، آرترالژی و ترومبوسیتوپنی.

شایع‌ترین عوارض این دارو (بروز بیش از ۲۰٪ مورد) در بیماران لنفانژیولیومیوماتوز عبارتند از: ادم محیطی، هیپرکلسترولمی، شکم‌درد، سردرد، تهوع، اسهال، درد قفسهٔ سینه، استوماتیت، سرماخوردگی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، سرگیجه و درد ماهیچه.

درمان با سیرولیموس احتمالِ ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. عارضهٔ جدی این دارد، مسمومیت ریوی است؛ به‌ویژه در افرادی که پیوند ریه شده‌اند.

سازمان غذا و دارو می‌گوید که این دارو خطر ابتلا به سرطان پوست ناشی از اشعهٔ آفتاب و همچنین لنفوم را افزایش می‌دهد.

منابع

↑ Buck, Marcia L. (2006). "Immunosuppression With Sirolimus After Solid Organ Transplantation in Children". Pediatric Pharmacotherapy. 12 (2).
↑ "Rapamycin". PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Retrieved 1 August 2016.
↑ Simamora P, Alvarez JM, Yalkowsky SH (February 2001). "Solubilization of rapamycin". International Journal of Pharmaceutics. 213 (1–2): 25–9. doi:10.1016/s0378-5173(00)00617-7. PMID 11165091.
↑ "Rapamune Prescribing Information" (PDF). United States Food and Drug Administration. Wyeth Pharmaceuticals, Inc. May 2015. Retrieved 28 May 2016.
↑ Vézina C, Kudelski A, Sehgal SN (October 1975). "Rapamycin (AY-22,989), a new antifungal antibiotic. I. Taxonomy of the producing streptomycete and isolation of the active principle". The Journal of Antibiotics. 28 (10): 721–6. doi:10.7164/antibiotics.28.721. PMID 1102508.
↑ "Cypher Sirolimus-eluting Coronary Stent". Cypher Stent. Archived from the original on 23 November 2008. Retrieved 1 April 2008.
↑ Seto B (November 2012). "Rapamycin and mTOR: a serendipitous discovery and implications for breast cancer". Clinical and Translational Medicine. 1 (1): 29. doi:10.1186/2001-1326-1-29. PMC 3561035. PMID 23369283.
↑ Pritchard DI (May 2005). "Sourcing a chemical succession for cyclosporin from parasites and human pathogens". Drug Discovery Today. 10 (10): 688–91. doi:10.1016/S1359-6446(05)03395-7. PMID 15896681.
↑ Johnston O, Rose CL, Webster AC, Gill JS (July 2008). "Sirolimus is associated with new-onset diabetes in kidney transplant recipients". Journal of the American Society of Nephrology. 19 (7): 1411–8. doi:10.1681/ASN.2007111202. PMC 2440303. PMID 18385422.
↑ Chhajed PN, Dickenmann M, Bubendorf L, Mayr M, Steiger J, Tamm M (2006). "Patterns of pulmonary complications associated with sirolimus". Respiration. 73 (3): 367–74. doi:10.1159/000087945. PMID 16127266.
↑ Morelon E, Stern M, Israël-Biet D, Correas JM, Danel C, Mamzer-Bruneel MF, Peraldi MN, Kreis H (September 2001). "Characteristics of sirolimus-associated interstitial pneumonitis in renal transplant patients". Transplantation. 72 (5): 787–90. doi:10.1097/00007890-200109150-00008. PMID 11571438.
↑ Filippone EJ, Carson JM, Beckford RA, Jaffe BC, Newman E, Awsare BK, Doria C, Farber JL (September 2011). "Sirolimus-induced pneumonitis complicated by pentamidine-induced phospholipidosis in a renal transplant recipient: a case report". Transplantation Proceedings. 43 (7): 2792–7. doi:10.1016/j.transproceed.2011.06.060. PMID 21911165.
↑ Pham PT, Pham PC, Danovitch GM, Ross DJ, Gritsch HA, Kendrick EA, Singer J, Shah T, Wilkinson AH (April 2004). "Sirolimus-associated pulmonary toxicity". Transplantation. 77 (8): 1215–20. doi:10.1097/01.TP.0000118413.92211.B6. PMID 15114088.
↑ Mingos MA, Kane GC (December 2005). "Sirolimus-induced interstitial pneumonitis in a renal transplant patient" (PDF). Respiratory Care. 50 (12): 1659–61. PMID 16318648. Archived from the original (PDF) on 22 July 2012. Retrieved 30 December 2017.
↑ Das BB, Shoemaker L, Subramanian S, Johnsrude C, Recto M, Austin EH (March 2007). "Acute sirolimus pulmonary toxicity in an infant heart transplant recipient: case report and literature review". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 26 (3): 296–8. doi:10.1016/j.healun.2006.12.004. PMID 17346635.
↑ Delgado JF, Torres J, José Ruiz-Cano M, Sánchez V, Escribano P, Borruel S, María Cortina J, de la Calzada CS (September 2006). "Sirolimus-associated interstitial pneumonitis in 3 heart transplant recipients". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 25 (9): 1171–4. doi:10.1016/j.healun.2006.05.013. PMID 16962483.
↑ McWilliams TJ, Levvey BJ, Russell PA, Milne DG, Snell GI (February 2003). "Interstitial pneumonitis associated with sirolimus: a dilemma for lung transplantation". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 22 (2): 210–3. doi:10.1016/S1053-2498(02)00564-8. PMID 12581772.

پیوند به بیرون

وبگاه رسمی

[1] Buck, Marcia L. (2006). "Immunosuppression With Sirolimus After Solid Organ Transplantation in Children". Pediatric Pharmacotherapy. 12 (2).

[Pubchem_Rapamycin-2] "Rapamycin". PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Retrieved 1 August 2016.

[3] Simamora P, Alvarez JM, Yalkowsky SH (February 2001). "Solubilization of rapamycin". International Journal of Pharmaceutics. 213 (1–2): 25–9. doi:10.1016/s0378-5173(00)00617-7. PMID 11165091.

[Rapamune_Rx_info-4] "Rapamune Prescribing Information" (PDF). United States Food and Drug Administration. Wyeth Pharmaceuticals, Inc. May 2015. Retrieved 28 May 2016.

[Vezi-5] Vézina C, Kudelski A, Sehgal SN (October 1975). "Rapamycin (AY-22,989), a new antifungal antibiotic. I. Taxonomy of the producing streptomycete and isolation of the active principle". The Journal of Antibiotics. 28 (10): 721–6. doi:10.7164/antibiotics.28.721. PMID 1102508.

[Cypher-6] "Cypher Sirolimus-eluting Coronary Stent". Cypher Stent. Archived from the original on 23 November 2008. Retrieved 1 April 2008.

[7] Seto B (November 2012). "Rapamycin and mTOR: a serendipitous discovery and implications for breast cancer". Clinical and Translational Medicine. 1 (1): 29. doi:10.1186/2001-1326-1-29. PMC 3561035. PMID 23369283.

[RapamycinOrigin-8] Pritchard DI (May 2005). "Sourcing a chemical succession for cyclosporin from parasites and human pathogens". Drug Discovery Today. 10 (10): 688–91. doi:10.1016/S1359-6446(05)03395-7. PMID 15896681.

[9] Johnston O, Rose CL, Webster AC, Gill JS (July 2008). "Sirolimus is associated with new-onset diabetes in kidney transplant recipients". Journal of the American Society of Nephrology. 19 (7): 1411–8. doi:10.1681/ASN.2007111202. PMC 2440303. PMID 18385422.

[ReferenceA-10] Chhajed PN, Dickenmann M, Bubendorf L, Mayr M, Steiger J, Tamm M (2006). "Patterns of pulmonary complications associated with sirolimus". Respiration. 73 (3): 367–74. doi:10.1159/000087945. PMID 16127266.

[11] Morelon E, Stern M, Israël-Biet D, Correas JM, Danel C, Mamzer-Bruneel MF, Peraldi MN, Kreis H (September 2001). "Characteristics of sirolimus-associated interstitial pneumonitis in renal transplant patients". Transplantation. 72 (5): 787–90. doi:10.1097/00007890-200109150-00008. PMID 11571438.

[12] Filippone EJ, Carson JM, Beckford RA, Jaffe BC, Newman E, Awsare BK, Doria C, Farber JL (September 2011). "Sirolimus-induced pneumonitis complicated by pentamidine-induced phospholipidosis in a renal transplant recipient: a case report". Transplantation Proceedings. 43 (7): 2792–7. doi:10.1016/j.transproceed.2011.06.060. PMID 21911165.

[13] Pham PT, Pham PC, Danovitch GM, Ross DJ, Gritsch HA, Kendrick EA, Singer J, Shah T, Wilkinson AH (April 2004). "Sirolimus-associated pulmonary toxicity". Transplantation. 77 (8): 1215–20. doi:10.1097/01.TP.0000118413.92211.B6. PMID 15114088.

[14] Mingos MA, Kane GC (December 2005). "Sirolimus-induced interstitial pneumonitis in a renal transplant patient" (PDF). Respiratory Care. 50 (12): 1659–61. PMID 16318648. Archived from the original (PDF) on 22 July 2012. Retrieved 30 December 2017.

[15] Das BB, Shoemaker L, Subramanian S, Johnsrude C, Recto M, Austin EH (March 2007). "Acute sirolimus pulmonary toxicity in an infant heart transplant recipient: case report and literature review". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 26 (3): 296–8. doi:10.1016/j.healun.2006.12.004. PMID 17346635.

[16] Delgado JF, Torres J, José Ruiz-Cano M, Sánchez V, Escribano P, Borruel S, María Cortina J, de la Calzada CS (September 2006). "Sirolimus-associated interstitial pneumonitis in 3 heart transplant recipients". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 25 (9): 1171–4. doi:10.1016/j.healun.2006.05.013. PMID 16962483.

[17] McWilliams TJ, Levvey BJ, Russell PA, Milne DG, Snell GI (February 2003). "Interstitial pneumonitis associated with sirolimus: a dilemma for lung transplantation". The Journal of Heart and Lung Transplantation. 22 (2): 210–3. doi:10.1016/S1053-2498(02)00564-8. PMID 12581772.