شوک حرارتی
شوک حرارتی یا گرمایی (به انگلیسی: Thermal Shock) زمانی اتفاق می افتد که آهنگ تغییر دما باعث انبساط بخش ها مختلف یک شی به میزان متفاوت شود. این اختلاف در میزان انبساط بخش های مختلف یک شی را می توان تنش (Stress) یا کشش (strain) نیز دانست. میزان این تنش وارد شده به شی در نقطه ای از مقاومت کششی نهایی شیء بیشتر شده و باعث ایجاد ترک در بدنه شیء می شود. اگر چیزی مانع از انتشار این ترک ها نشود، به تدریج این ترک ها باعث از بین رفتن و دگرگونی ساختار شیء می شوند.
آزمایش شوک حرارتی که در صنایع تولیدی و آزمایشگاه های استاندارد به صورت گسترده از آنها استفاده می شود، آزمایشی است که با قراردادن محصول در معرض دمای بالا و پایین به صورت متناوب فرایند شکست و تغییر ساختار محصول در شرایط واقعی را به صورت تسریع یافته و در بازه ای کوتاه شبیه سازی می کند. در این آزمایش تغییر دما بین حداکثر و حداقل تعیین شده به سرعت و با شیب بیش از 15 درجه سانتی گراد بر دقیقه اتفاق می افتد.
قطعات سرامیکی و شیشه‌ای به دلیل چقرمگی کم، رسانایی حرارتی پایین و ضریب انبساط حرارتی بالا مستعد این نوع شکست هستند.
منابع
- L. A. Plotnikov, Thermal shock resistance of refractories, Refractories and Industrial Ceramics, Vol 8, 732-736, 1967. doi:10.1007/BF02055725