طرقبه

از جمله آبادی‌های بزرگ طوس قدیم بوده که در میان دره‌های سرسبز رشته‌کوه بینالود واقع گردیده‌است. طرقبه دارای مراکز متعدد گردشگری است و از مراکز مهم گردشگری استان خراسان به‌شمار می‌رود. این منطقه کوهستانی زیبا دارای باغ‌ها و پارک‌های زیادی است و به داشتن تپه‌های زیبا و شب‌های خنک در تابستان مشهور می‌باشد و نیز محصولات باغی فراوان از جمله سیب و گیلاس مرغوب دارد.

این شهر زادگاه رئیس مجلس شورای اسلامی محمد باقر قالیباف است.

این شهر زادگاه معاون حقوقی رئیس جمهور محمد دهقان است.

این شهر زادگاه مرحوم علی باغبان باشی نیز می باشد.

این شهر به ریه‌های تنفسی مشهد هم معروف است. بند گلستان و سد چالیدره از مراکز مهم دیدنی این شهر محسوب می‌شود.

طرقبه دارای سابقه‌ای تاریخی طولانی بوده و به عنوان یکی از مناطق ولایت توس، با نام ترغبذ در قرون اسلامی شناخته می‌شده‌است.

ابن حوقل در توصیف ولایت توس، طرقبه را تروغوز نقل کرده و می‌نویسد:

«اگر طوس در مجموع نیشابور باشد شهرهای آن عبارتست از رادکان، طبران، نوقان، تروغوز است».

مقدسی صاحب احسن التقاسیم در نیمه دوم قرن چهارم هجری ولایت طوس را چنین توصیف نموده‌است:

«طوس خزانه ایرانشهر است که قصبه اش طابران، نوقان، رادکان، جنابذ، استورقان و تروغبذ است».

نام گذاری طرقبه

ریشه نام طرقبه، از «ترغبذ» می‌باشد که از دو بخش «تُرُق» و «بَذ» تشکیل شده و به معنی آبادی بزرگ است. پسوند «بذ» در پارسی باستان برای غیر انسان به معنی بزرگ بوده‌است. این نام با گذشت زمان دگرگونی آوایی پیدا کرده و به طرقبه تبدیل شده‌است. بعضی افراد آن را به معنی راه‌های بهتر بیان کرده و گفته‌اند «طُرُق» جمع مکسر طریق و «به» به معنی بهتر است و در نتیجه طرقبه به معنی راه‌های بهتر می‌باشد.

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۰٬۹۹۸ نفر (در ۶٬۶۱۲ خانوار) بوده‌است.

یکی از غذاهای محلی طرقبه دیزی و آبگوشت است. یکی دیگر از غذاهای پرمصرف در میان بازدیدکنندگان شیشلیک است، که اساساً بره بریانی و گوشت و استخوان گاو به‌شکل حرف T همراه با برنج می‌باشد. یکی دیگر از غذاهای محلی طرقبه فسنجان است چون مردم این منطقه در باغ‌هایشان گردو دارند (این غذاهم با گردوی سابیده درست می‌شود) لذا مورد استفاده زیادی دارد. از دیگر غذاهای طرقبه می‌تواند قورمه را نام برد.

طرقبه به دلیل آب و هوای مطبوع و امکانات و خدمات شهری از قبیل پارک عمومی زیبا و رودخانه کنار آن، درمانگاه و مسجد و رستوران‌های متعدد درمحیط طبیعی و فروشگاه‌های بزرگ صنایع دستی (بازار بین‌المللی بعثت) برای خرید سوغات‌هایی نظیر فرش، سبدهای حصیری و تابلوهای حکاکی شده و هتل طرقبه از جمله مکان‌های گردشگری مشهد به‌شمار می‌رود.

از شخصیت‌های معروف طرقبه می‌توان به اشخاص زیر اشاره کرد:

1. محمدباقر قالیباف
2. علی باغبان باشی
3. محمد دهقان
4. قاسم رفیعا شاعر و طنز پرداز

• مدخل طرقبه؛ لغت‌نامهٔ دهخدا