علیرضا پهلوی (یکم)
علیرضا پهلوی با عنوان سلطنتی والاحضرت شاهپور علیرضا پهلوی، (۱۲ فروردین ۱۳۰۱ – ۱۱ آبان ۱۳۳۳) پنجمین فرزند و دومین پسر و آخرین فرزند رضاشاه و تاج‌الملوک آیرملو بود.
| علیرضا پهلوی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| زاده | ۱۲ فروردین ۱۳۰۱۱ آوریل ۱۹۲۲ (میلادی) تهران، ایران | ||||
| درگذشته | ۱۱ آبان ۱۳۳۳ (۳۲ سال)۲۸ اکتبر ۱۹۵۴ کوه‌های اطراف تهران، ایراندر یک سانحه هوایی | ||||
| همسر | |||||
| فرزند(ان) | علی پاتریک پهلوی | ||||
| |||||
| دودمان | خاندان پهلوی | ||||
| پدر | رضا شاه | ||||
| مادر | تاج‌الملوک آیرملو | ||||
او تنها برادر تنی محمدرضا پهلوی بود و در زمان تولدش پدرش سردار سپه در سمت وزیر جنگ فعالیت می کرد.
اومدتی در ایران و سوییس تحصیل کرد و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۱۵ به ایران بازگشت و وارد دانشکده افسری شد. او در سال ۱۳۲۰ از این دانشکده فارغ‌التحصیل شد و به همراه پدر به تبعیدگاهش در سن موریس رفت و تا زمان مرگ در کنار او بود.
او در سال ۱۳۲۳ وارد ارتش فرانسه شد و تا سال ۱۳۲۶ در آنجا خدمت کرد و سپس به ایران بازگشت. علیرضا در ایام خدمت در فرانسه با دختری لهستانی تبار به نام کریستیان شولوسکی ازدواج کرد و از او صاحب پسری به نام علی پاتریک پهلوی شد، ولی دربار ایران این ازدواج را به رسمیت نشناخت و بنابراین همسر و فرزند شاهپور علیرضا در پاریس زندگی می‌کردند.
در ۳۰ آبان ۱۳۳۲ علیرضا پهلوی به سمت ریاست انجمن ورزشی ارتش منصوب گردید.
مرگ
علیرضا پهلوی در ۶ آبان ۱۳۳۳ در یک سانحهٔ هوائی کشته شد. وی در کوه‌های اطراف روستایی در استان مازندران به نام یاسل سقوط کرد و جان خود را از دست داد. محل دفن وی هم مانند محل دفن پدرش نامعلوم است، عده‌ای می‌گویند شاه دو روز قبل از خروج از ایران یعنی در تاریخ ۲۴ دی‌ماه ۱۳۵۷ جسد آنها را از تهران به مسجد رفاعی قاهره (جایی‌که قبر خود شاه آنجاست) منتقل کرد و عده‌ای دیگر می‌گویند که جسد آنها در آرامگاه واقع در شاه عبدالعظیم ری ماند و در تخریب قبر، زیر آوار گم شد.
رویدادهای پس از مرگ
پس از مرگ وی، پسرش علی پاتریک را به ایران آوردند و تحت سرپرستی دربار قرار دادند. پس از اینکه دوست او بهمن حجت کاشانی و همسر وی کاترین عدل (دختر یحیی عدل) در درگیری با ساواک کشته شدند، او نیز مدتی زندانی شد ولی با پا در میانی مادر بزرگش تاج‌الملوک آیرملو آزاد شد. او پنج سال پس از انقلاب به فرانسه رفت و مدتی با تنگدستی در فرانسه زیست و مدتی خانه به دوش بود. او تحصیلات روانشناسی دارد و تالیفاتی نیز داشته که به گفته خودش به دلیل نفوذ خاندان شاهی ایران امکان توزیع نیافت. پس از آن به سوییس رفت و اکنون با پسرش زندگی می‌کند.
نگارخانه
از راست رضاخان، شمس پهلوی و علیرضا پهلوی (یکم) در ژوهانسبورگ
منابع
- پهلوی‌ها، جلال اندرمانی زاده و مختار حدیدی، ج۲.