قلم شوشتری
قلم شوشتری نوعی قلم نی است که از گذشته تا کنون مشهور بوده و علاوه بر ایران، تا عثمانی و هندوستان صادر می‌شده‌است. سید نعمت‌الله جزایری نویسنده دوره صفوی در قرن دوازدهم هجری نوشته‌است: «قلم از خواص آنجا [شوشتر] است که به همه بلاد عالم از آنجا برند.»
میرزا عبداللطیف شوشتری سفرنامه‌نویس دوره قاجار در کتاب خود می‌نویسد: «قلم از خواص آنجا [شوشتر] است که در جای دیگر نمی‌شود و هر جای عالم که قلم به مصرف می‌رسد از آنجا [شوشتر] می‌برند.»
فرصت شیرازی نویسنده و ادیب دوره قاجار نیز در کتاب خود می‌نویسد: «شوشتر پایتخت خوزستان است و قلم در آنجا خوب می‌روید.» عبدالغفار نجم‌الدوله از نویسندگان و معلمان مدرسه دارالفنون در دوره قاجار نیز در سفر به شوشتر در سال ۱۳۰۶ هجری قمری از قلم معروف شوشتر نام برده‌است.
قلم شوشتری در ادبیات فارسی
قلم شوشتری به دلیل کیفیت و ظرافت و استحکام بالا، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی داشته است. انوری در شعر خود می‌گوید:
| مرکب آید از تبریز توقیع منیرت را |
| قلم آید از شوشتر، قلمدان ز اصفهان بادت |
قاآنی در قصیده ۲۰ و قطعه ۹۷ اشعارش چنین می‌سراید:
| به دستم شد آن شوشتر خامه (قلم) جنبان |
| چو در دست بربط نوازان مضارب |
| فصّاد نیستم ولی ای شُشتری قلم |
| در سفک خون خصم تو ماند به نشترم |
کشت و فرآوری نی در دوره معاصر
در دوره معاصر نیز نی در شوشتر کشت شده و پس از برداشت و فرآوری بصورت قلمنی درآمده به فروش می‌رسد. احیا و تولید قلمنی شوشتری در دوران معاصر توسط عباس نژادفتحی، پژوهشگر فرهنگی، صورت گرفته‌است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «سفرنامه الیویه، ترجمه محمد طاهر میرزا، با تصحیح غلامرضا ورهرام». موسسه اطلاعات.
- ↑ «تذکره شوشتر، نوشته سید نعمت‌الله جزایری، فصل دوم، ص ۵» (PDF). کتابفروشی صافی.
- ↑ «تحفة العالم، نوشته میرزا عبداللطیف موسوی شوشتری، ص ۴۲». کتابخانه طهوری، به همت صمد موحد.
- ↑ «آثار عجم، محمدحسین فرصت شیرازی، جلد دوم، ص ۶۲۴». موسسه انتشارات امیرکبیر، به کوشش منصور رستگار فسائی.
- ↑ «سفرنامه خوزستان، نوشته نجم‌الملک». موسسه مطبوعاتی علمی.
- ↑ «دیوان انوری، ص ۴۷۳، نقل از کتاب ظرایف و طرایف، نوشته دکتر محمد آبادی باویل». انتشارات انجمن استادان زبان و ادب فارسی.
- ↑ «دیوان قاآنی، قصیده ۲۰». پایگاه اینترنتی گنجور، شعرهای ادب پارسی.
- ↑ «دیوان قاآنی، قطعه ۹۷». پایگاه اینترنتی گنجور، شعرهای ادب پارسی.
- ↑ «برداشت قلمنی شوشتر، قلم نی بومی شوشتر احیا شد». پایگاه خبری شوشان.
- ↑ «فروش قلمنی شوشتر». فروشگاه رابین.