لردگان
لُردِگان مرکز شهرستان لردگان در استان چهارمحال و بختیاری است. مردمان لردگان، لر بختیاری هستند و به گویش بختیاری صحبت میکنند.
لردگان لردگون | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | چهارمحال بختیاری |
شهرستان | لردگان |
بخش | مرکزی |
نام(های) پیشین | لردجان، لوردغان، لاردلان |
سال شهرشدن | ۱۳۵۵ |
مردم | |
جمعیت | ۴۰٬۵۲۸ نفر (۱۳۹۵) |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۱۹۰۰ کیلومتر مربع |
ارتفاع | ۱۵۵۶ متر |
اطلاعات شهری | |
شهردار | شهریار بامیری |
رهآورد | قالی بختیاری، کباب بختیاری، روغن حیوانی، کشک و قارا |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۳۸۳ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۸۱ س م |
جغرافیا
موقعیت جغرافیایی
شهر لردگان در دشت نسبتاً مسطحی در میان رشته کوه زاگرس قرار دارد. در اطراف این شهر، جنگلهای انبوه بلوط ایرانی موجود است. هم چنین درختانی چون زالزالک، پسته وحشی یا در گویش محلی بَن و… در این ناحیه یافت میشوند. شایان ذکر است که این شهرستان از نظر گیاهان دارویی، یکی از غنیترین مناطق کشور میباشد.
از نظر جانوری نیز این شهرستان بسیار غنی میباشد. از کبک (به گویش محلی کَوگ) و تیهو گرفته تا پازن و کل و بز، خرس و گرگ و شغال و بسیاری گونههای دیگر در این شهرستان وجود دارند. به گفته افراد محلی در گذشته در کوههای این منطقه نظیر کوه ریگ، پلنگ نیز وجود داشتهاست.
متأسفانه در سالهای اخیر شرایط اقلیمی، خشکسالی، احداث سدهای فراوان در اطراف شهرستان نظیر (کارون و خرسان)، چرای دامها، تخریب جنگل برای کشاورزی، تولید زغال بلوط و عواملی از این دست باعث شده تا پوشش گیاهی و جانوری منطقه به سرعت رو به نابودی برود.
آب و هوا
اقلیم لردگان نیمه مرطوب گرم با زمستانهای نیمه سرد است.
مردمشناسی
زبان
مردم لردگان به گویش بختیاری سخن میگویند. زبان لری رایج در لردگان به دلیل همجواری با استان کهگیلویه بویراحمد، شباهت زیادی به لری بویراحمدی دارد.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴۰٬۵۲۸ نفر (در ۱۰٬۴۸۲ خانوار) بودهاست. در استان چهارمحال و بختیاری پس از شهرکرد، شهر لردگان دارای بالاترین رشد جمعیتی شهرهای استان است.
گردشگری
- چشمه بَرْم لردگان: جوشش چشمه برم در مرکز شهر لردگان گردشگاه با همین نام را به وجود آوردهاست. این چشمه علاوه بر تأمین آب کشاورزی و آشامیدنی یکی از سرشاخههای کارون بهشمار میآید.
- آتشگاه آتشگاه: آبشار آتشگاه در ۱۹۰ کیلومتری شهرکرد و ۴۰ کیلومتری شهر لردگان، در دره ای به طول دو کیلومتر قرار گرفته و لقب طولانیترین آبشار ایران را به خود اختصاص دادهاست.
این آبشار که به آبشار مینیاتوری هم شهرت دارد، یکی از جاذبههای طبیعی و گردشگری استان چهار محال و بختیاری بهشمار میرود. این آبشار یکی از سرچشمههای رود کارون به نام رود خرسان بر روی پستی بلندیها به وجود آمدهاست. این رود از ارتفاعات برف گیر دنا و زاگرس مرکزی در جنوب استان اصفهان و شمال کهگیلویه و بویر احمد سرچشمه میگیرد و در نهایت در دریاچه سد کارون ۳ خوزستان آرام میشود. مسیر این آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را انواع درختان و گیاهان جنگلی فرا گرفتهاست. آتشگاه به درهای میریزد که با پستی و بلندیهای خود، آبشارهای کوچک متعددی را ایجاد میکند.
- سد کارون۴: بلندترین سد ایران است که درفاصله ۴۰ کیلومتری لردگان واقع شدهاست.
- رودخانه ارمند لردگان از جاذبههای طبیعی این شهرستان جهت اسفاده علاقه مندان به ورزش قایقسواری در آبهای خروشان میباشد.
- رودخانه خرسان
رهآورد
بخش عمده بازار لردگان را لباس زنانه بختیاری تشکیل دادهاست. از سوغات محلی این شهرستان میتوان به قالی بختیاری، گلیم، لباسهای محلی زنانه و مردانه، چنته، نقارا-بنه یا پسته وحشی، انواع لبنیات، گیاهان دارویی و برنج محلی چَمپَه لردگان اشاره کرد.
جستارهای وابسته
- پرونده آلودگی به ایدز در لردگان
- شهرستان لردگان
منابع
- ↑ اماناللهی بهاروند، سکندر (1370): قومُ لر پژوهشی دربارهٔ پیوستگی قومی و پراکندگی جغرافیاییُ لرها در ایران، تهران، آگاه.
- ↑ راولینسون، هنری لرزیک. سفرنامه راولینسون: گذر از ذهاب به خوزستان. ترجمهٔ سکندر اماناللهی بهاروند. تهران: ترجم، ۱۳۶۲. ۱۵۲.
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- تاریخ بختیاری، عبدالعلی خسروی، ۱۳۷۸
- بلندا و جایگاه
- «نتایج سرشماری – جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری ۱۳۹۰» (اکسل). درگاه ملی آمار. را ببینید.