ماهدشت
ماهدَشت شهری از توابع شهرستان کرج در استان البرز است.
ماهدشت مردآباد | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | البرز |
شهرستان | کرج |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | مردآباد،شاهدشت |
نام(های) پیشین | مردآباد،شاهدشت |
مردم | |
جمعیت | ۸۵۰۰۰ تن در سال ۱۳۹۰ |
اطلاعات شهری | |
پیششمارهٔ تلفن | ۳۷۳۰–۳۷۳۱ |
وبگاه | |
موقعیت جغرافیایی
از نظر موقعیت جغرافیایی از موقعیت مطلوبی برخوردار است زیرا از یک طرف بر سر راه ترانزیت تهران، کرج و اشتهارد واقع شدهاست که این محور در ادامهٔ خود به استانهای قزوین، همدان، کرمانشاه و کردستان مرتبط است و از طرف دیگر محوری که از طریق شهریار به استان مرکزی متصل میگردد، از مجاورت این شهر میگذرد. این شهر در مجاورت فرودگاه پیام واقع شدهاست.
بزرگترین مجتمع مسکونی شهر مجتمع مهر که دارای ۱۲۰۰۰واحد آپارتمان میباشد در انتهای ماهدشت واقع شدهاست که در سال ۱۳۸۹ مورد بهرهبرداری قرار گرفت. دومین مجتمع مسکونی ماهدشت شهرک امام رضا میباشد که شامل ۳۰۰ واحد است و به لحاظ زمان ساخت در مدت ۱۵ ماه دارای رکورد در ایران میباشد
در فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم آرا دربارهٔ این مکان اینگونه آمدهاست: مردآباد دهی جزء دهستان حومه بخش کرج شهرستان تهران است. در ۲۰ کیلومتری جنوب باختر کرج کنار راه نیمه شوسه کرج به اشتهارد - در جلگه با آب و هوای معتدل دارای ۱۲۰۰ سکنه شیعهمذهب با زبان فارسی و ترکی. - دارای آب از رودخانه کرج - دارای باغات بسیار - محصولات غلات بنشن صیفی، چغندر قند قلمستان. -شغل زراعت - امامزاده و دبستان دارد - چند دستگاه ساختمان جدید خوب از طرف علیا حضرت، ملکه مادر در آنجا بنا شدهاست. -دو سه مزرعه کوچک جزء این ده میباشد - راه فرعی ماشین رو دارد.
تاریخچه
در بخشی از کتاب حکیم رازی آمده: … فرهاد یکم اشکانی تیرهٔ «مَردی» («اَمارد» ها) را در آنجا مستقر نمود … باید گفت اولاً «کاراخس» ری برخلاف نظر مفسّران شهر «خوار» ری نیست، بل قطعاً مُراد از آن حسب توصیف همانا کرج میباشد؛ ثانیاً تیرهٔ «مَردی» (قوم باستانی بسیار مشهور «اَمارد» ها) که گوید در آنجا ـ یعنی ـ در کرج مستقر شدند، امروزه شهرک «مردآباد» کنونی پاییندست کرج از آثار باقی آن قوماست. در لغتنامهٔ دهخدا آمده: مردآباد دهی است از دهستان حومهٔ بخش کرج شهرستان تهران در ۲۰ هزارگزی غرب کرج کنار راه کرج به اشتهارد، در جلگهٔ معتدل هوایی واقع است. آبش از رودخانهٔ کرج و محصولش غلات، بنشن، صیفی، چغندرقند، و شغل مردمش زراعت است. ماهدشت بهخاطر آب وهوای خوش مورد توجه خاندان پهلوی قرار داشت و اکنون از مناطق کشاورزی استان تهران است.
روستای مردآباد در قدیم متعلق به ابوالفتح میرزا سالارالدوله و سابقاً جزو خالصجات بود.
در زمان رضاشاه این روستا در تملک تاجالملوک آیرملو همسر دوم رضاشاه درآمد. با نیروی سربازان در این روستا آبادانی انجام شد و کاخی بزرگ نیز ساختهشد و مردآباد، شاهدشت نام گرفت. این کاخ و محوطهاش امروزه تبدیل به ساختمان اداری و پارک شهر این شهر است.
مردم
مردم ماهدشت پیرو دین اسلام و شیعهمذهب هستند. مردم ماهدشت به زبان فارسی سخن میگویند و با مهاجرت اقوام کشور در این شهر گویشها متفاوتی هم وجود دارد.
مراکز آموزش عالی
- دانشگاه آزاد کرج -دانشگاه تخصصی رشته کشاورزی، واحد ماهدشت
- دانشگاه پیام نور ماهدشت
اماکن تاریخی
- تپهٔ مردآباد: تپهٔ مردآباد (ماهدشت) مربوط به هزارهٔ ۵ تا هزارهٔ سوم پیش از میلاد است و در شهرستان کرج مردآباد، داخل شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ دیماه ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۵۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست
- چشمهٔ شاهدشت: دارای مواد سولفاته سدیک کلرور کلسیک که برای بیماریهای پوستی و دستگاه گوارش و گواتر مفید است.
- قلعهٔ حیدرآباد: از آثار باستانی بهجاماندهٔ دوران صفویان و قاجاریان در حسینآباد ماهدشت.
- تپهٔ حیدرآباد: تپهای باستانی بهجامانده از نیمهٔ نخست قرن نه هجری قمری واقع در حسینآباد.
- تپهٔ امامزاده قاسم: تپهٔ باستانی بهجامانده از سدهٔ پنج تا نه هجری قمری در نزدیکی امامزاده قاسم روستای حاجیآباد ماهدشت.
- تپههای امامزاده احمد و محمود: دورهٔ اسلامی (سدههای ۷، ۸ و ۹ ه.ق) در کنار مرقد امامزاده احمد و محمود ماهدشت.
- تپههای باستانی راشته: دوران سدهٔ ۵ تا ۹ ه.ق که آثار آن در راشته ماهدشت باقیست.
اماکن تفریحی و گردشگری
از جمله اماکن تفریحی ماهدشت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رودخانهٔ شور
- کوههای شور قلعه
- جادهٔ هوا و فضا که پیست مسابقات دوچرخهسواری و دومیدانی کشور میباشد.
- مجموعهٔ تفریحی ورزشی نشاط
- بازار دستفروشان روزهای دوشنبه کنار تپهٔ تاریخی ماهدشت
- باشگاه اسبسواری زیتون
خیابانها و بلوارهای مهم
- بلوار امام
- بلوار کشاورز
- بلورار اردیبهشت
- بلوار شورا
- بلوار بیبی سکینه
- بلوار بسیج
- خیابان بهشتی
- خیابان مهران
- خیابان امام رضا
- خیابان نصر
- خیابان ایثار
- خیابان کارخانهٔ قند
- خیابان قائم
- خیابان سرداران
- خیابان یاس
روستاها
- راشته
- احمدآباد
- شورقلعه
زیرساخت
مراکز دولتی
- شعبهٔ ۵ تأمین اجتماعی
- ادارهٔ پست
- ادارهٔ آب
- ادارهٔ برق
- ادارهٔ گاز
- مرکز مخابرات
- شورای حل اختلاف
- کلانتری ۲۶
فرودگاه
فرودگاه پیام، (یاتا: PYK، ایکائو: OIIP) فرودگاه بینالمللی و همزمان منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی واقع در شهر کرج به فاصلهٔ ۳۵ کیلومتری تهران در استان البرز میباشد. این فرودگاه در سال ۱۳۷۱ تأسیس شد، اما بهطور رسمی در سال ۱۳۷۶ فعالیت خود را آغاز کرد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی پیام در محدودهای به وسعت ۳٬۶۰۰ هکتار در اراضی ۱۰ هزار هکتاری فرودگاه بینالمللی پیام در استان البرز تأسیس شدهاست. هدف از تأسیس این منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی، حمل و نقل بار هوایی و پستی، فرآوری کالا، انبارداری، خدمات سردخانهای، صنایع ارتباطات و فناوری اطلاعات و صادرات است.
اماکن ورزشی
- سالن ورزشی نیکو -خیابان نیکو
- سالن ورزشی امام رضا (ع) -خیابان امام رضا
- سالن ورزشی بهمن -خیابان نصر
- سالن ورزشی شهدا - خیابان بهشتی
- سالن ورزشی امام رضا (ع) دانشگاه- خیابان اردیبهشت
گسل ماهدشت
در اطراف این شهر گسلی با نام گسل ماهدشت وجود دارد. بعضی از خبرگزاریهای رسمی کشور از فعال بودن گسل ماهدشت خبر دادند.
نامآوران و قهرمانان ماهدشت
- رضا عبدی مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی ایران
- بیت الله عباسپور بدنساز
- محسن صمدی بدنساز
- آرمان زاهدی خبرنگار
- محمد اصلانی قهرمان سابق کشتی آزاد آسیا
- بهمن حسنزاده دبیر سبک شوتوکان wskf، سرپرست تیم کاراتهٔ دانشگاه آزاد اسلامی
- محمد خدایار قهرمان بازیهای المپیک بلغارستان ۲۰۱۳ در رشتهٔ کاراته
ورزش
فوتبال و فوتسال
- باشگاه مهرگستران فجر ماهدشت (فجرماهدشت) فعالیت خود را از سال ۱۳۷۶ آغاز و در تمامی ردهها نونهالان نوجوانان جوانان امید بزرگسالان بارها قهرمان لیگ استان البرز شده و در حال حاضر نونهالان در لیگ برتر استان نوجوانان در لیگ برتر استان و جوانان در لیگ کرج فعالیت دارند و نونهالان زیر ۱۳ سال از سال ۹۷ در مسابقات لیگ کرج شرکت کرده و در سال اول مقام سوم را کسب کرد؛ همچنین تیم مهرگستران فجر پرافتخارترین تیم فوتبال ماهدشت در استان البرز میباشد که هرساله نمایندهٔ شهر ماهدشت در مسابقات لیگ میباشد.
- باشگاه فوتبال آریا شاهین ماهدشت یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در ماهدشت قرار دارد و در لیگ برتر استان البرز بازی میکند. آریا شاهین ماهدشت در فصل ۱۳۹۷ قهرمان لیگ یک استان البرز شد.
دوچرخه سواری
ماهدشت در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ بزرگترین همایش دوچرخهسواری استان البرز را به مناسبت ۲۹ دیماه روز ملی هوای پاک برگزار کرد
منابع
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامهریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران). ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانیشده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ وبسایت شهرداری ماهدشت تاریخچۀ ماهدشت بایگانیشده در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
- ↑ رزم آرا، فرهنگ جغرافیایی ایران، استان مرکزی، جلد ١، صفحهٔ ۲۰۷.
- ↑ حکیم رازی، پرویز اذکایی، انتشارات طرح نو، چاپ دوم، تهران ۱۳۸۴، صفحهٔ ۳۵ و ۳۶
- ↑ معرفی شهر ماهدشت. (2022). چهارگوشه - معرفی استانها و شهرهای ایران و جاذبههای توریستی. Retrieved 18 June 2022, from https://www.chargoshe.ir/fa/v/city/993
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ وبگاه شبکهٔ خبری العالم گسل ماهدشت هنوز فعال است
- ↑ خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان داور و مدرس با سابقهٔ فوتبال ساحلی به عنوان مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی انتخاب شد
- ↑ سایت فدارسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران رضا عبدی مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی انتخاب شد
- ↑ وبسایت خبری ورزش سه محسن صمدی قهرمان جهان شد
- ↑ وبسایت خبرگزاری طنین تقدیر از خبرنگار استان البرز بایگانیشده در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine
- ↑ وبسایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) محمد اصلانی: به باشگاههای کشتی توجه بیشتری شود بایگانیشده در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
- ↑ وب سایت خبری رادیو ورزش (برنامهٔ دور یک میز) بررسی وضعیت کاراته کشور
- ↑ وبسایت خبرگزاری مهر گزارش خبرنگار مهر از بلغارستان
- ↑ وبسایت هیئت فوتبال استان البرز آریا شاهین قهرمان لیگ یک بزرگسالان استان البرز
- ↑ وبسایت خبرگزاری فارس بزرگترین همایش دوچرخهسواری استان البرز برگزار شد بایگانیشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine