۱۸ می مصادف با ۲۸ اردیبهشت 'روز جهانی موزه' است. شورای بینالمللی موزهها که زیر نظر یونسکو فعالیت میکند در بند سه و چهار اساسنامه خود موزه را اینگونه تعریف کردهاست:
موزه مؤسسهای دائمی است و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان باز است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت میکند. هدف موزهها، پژوهش در آثار و شواهد بهجایمانده انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهرهوری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار، به ویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره معنوی است.
در اجلاسیه دوم شهریور 1401 (24آگوست2022)شورای بین المللی موزه ها در شهر پراگ ، مرکز جمهوری چک ، تعریف جدیدی از موزه به رای گذاشته شد که با 92درصد آرا به عنوان تعریف جدید موزه معرفی شد. در این تعریف آمده است : موزه، نهادی غیرانتفاعی و دائمی در خدمات جامعه است که به تحقیق، گردآوری، حفاظت، تفسیر و نمایش گذاشتن میراث ملموس و ناملموس میپردازد. نهادی در دسترس و جهانشمول که درهایش به روی همگان باز است و تنوع و پایداری را پرورش میدهد. آنها از نظر اخلاقی، حرفهای و با مشارکت جوامع اداره میشوند و با ارائه تجربیات متنوع برای آموزش، لذت، تفکر و به اشتراکگذاری دانش، ارتباط برقرار میکنند.
کلمهٔ موزه را از واژه یونانی (Mousein) گرفتهاند که نام تپهای بودهاست در آتن که در آن عبادتگاهی برای موزها که نه الهه هنر و صنعت بودهاند، ساخته شده بود.
موزه (Mousee) تلفظ فرانسوی این واژه و موزیم (Museum) تلفظ انگلیسی آن است.
موزه ها محدودیتی در نمایش آثار هنری، طبیعی، فرهنگی، تاریخی و . . . ندارند و انواع گوناگونی را تشکیل می دهند از جمله موارد زیر:
* موزههای تاریخی
* موزههای علمی
* موزههای تخصصی
* موزه های هنر زیبا
* موزه های تمبر شناسی
* موزه های فناوری
* موزه های گیاه شناسی
و بسیاری گونه متفاوت که گاهی ترکیبی از موزه ها را در خود جای می دهند.
اولین موزه در ایران، در سال 1295 ه.ش. با نام (موزه ملی) به وجود امد. که در ان، اثار زیادی از فرهنگ و تمدن گذشته دیده می شد. از دیگر موزه های معروف ایران میتوان به موزه ایران باستان، موزه آذربایجان، موزه رضا عباسی، موزه آبگینه، موزه فرش، مؤسسه فرهنگی موزههای بنیاد شامل (موزه زمان، موزه پول، موزه کاخ رامسر، موزه خودروهای تاریخی ایران)، موزه هنرهای معاصر و کاخ موزه نیاوران و موزه اداری سفیر اشاره کرد. معروفترین موزه ایران در زمینه علوم طبیعی نیز موزه علوم طبیعی بهاباد یزد میباشد.
موزه لوور پاریس، موزه ارمیتاژ سنپترزبورگ، بریتیش موزیوم در لندن نیز از معروف ترین موزه های جهان هستند.
سایت خبرگزاری ایمنا
سایت حوزه دات نت
پرتال جامع علوم انسانی فصلنامه هنر 1362 و 1363 شماره 5
سایت ویکیپدیا