نصرآباد (جرقویه)
شهر نصرآباد جرقویه ، شهری در بخش مرکزی شهرستان جرقویه استان اصفهان ایران است که در جنوب شرقی شهر اصفهان قرار دارد.این شهر در مسیر جاده شهرضا - ورزنه واقع شده و فاصله آن تا شهر ورزنه ۶۵ کیلومتر است . از مشاهیر این شهر میتوان به اشرف نصرآبادی جرقویهای اشاره کرد که در سال ۱۳۳۹ وفات یافته و در تخت فولاد دفن گشته است.
نصرآباد گیوان | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | اصفهان |
شهرستان | جرقویه |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | گیوان |
نام(های) پیشین | گیوان |
سال شهرشدن | ۱۳۸۲ خورشیدی |
مردم | |
جمعیت | ١٢،٠٠٠ نفر (۱۳۹۵) |
اطلاعات شهری | |
شهردار | آقای رضا غلامرضائی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۳۱ |
وبگاه | |
نصراباد جرقویه در 80 کیلومتری اصفهان در جنوب رشته کوه کلاه قاضی واقع شدهاست. قریب به 12000 نفر طبق سرشماری 1395 جمعیت دارد. اهالی آن به دو دسته تاجیک ( که شغل بیشترشان کشاورزی است) و عشایر که به عرب شهرت دارند تقسیم میشوند . عرب های نصرآباد اصالتاً عرب خمسه بوده و در زمان شاه عباس صفوی به دلیل اهمیت استان اصفهان ، از خوزستان وارد منطقه ی جرقویه شدند و در نصرآباد سکنی گزیدند . زبان عرب های نصرآباد به مرور زمان کاملاً از عربی به فارسی محلی و لهجه ای بسیار شیرین و جذاب تغییر پیدا کرده است . اکثریت جمعیت نصرآباد عشایر میباشند و شغل غالب مردم این شهر کشاورزی و دامپروری میباشد.
شهر نصراباد جرقویه از شهرهای جدید الاحداث در استان اصفهان که در فاصله ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان واقع شده است . نام قدیمی این شهر گیوان بوده است و جمعیتی در حدود ۱۲ هزار نفر را در خود جای می دهد.
شهری در بخش مرکزی شهرستان جرقویه استان اصفهان ایران است که در جنوب شرقی شهر اصفهان قرار دارد.این شهر در مسیر جاده شهرضا - ورزنه واقع شده و فاصله آن تا شهر ورزنه ۶۵ کیلومتر است . از مشاهیر این شهر میتوان به اشرف نصرآبادی جرقویهای اشاره کرد که در سال ۱۳۳۹ وفات یافته و در تخت فولاد دفن گشته است.
. ساکنین
شواهدی دال بر زمان دقیق سکونت عشایر در شهر نصراباد به صورت مکتوب بدست نیامده است ولی از شواهد تاریخی و برخی قبور موجود در قبرستان قدیمی که هم اکنون جایگاه ان تخریب گردیده است ، چنین بر می اید که حضور عشایر در این منطقه به دوران اولیه حکومت قاجارها برمی گردد . به طوری که می توان تخمین زد از اوایل سالهای ۱۱۰۰ هجری شمسی این اتفاق به صورت تدریجی رخ داده است .
بخشی از این عشایر پس از جدا شدن از ایل باصری که در اثر اختلافات ناشی از ادغام چندین ایل در فارس بنامایلات خمسه توسط قوام حاکم استان فارس که از چهار ایل عرب و ایل باصری در مقابل ایل قشقایی تشکیل داده بود ، تعدادی از طایفه لب موسی و کلمبه ای به اعتراض از ایل جدا شده و به سمت استان اصفهان حرکت می کنند. اگر چه تجمع ایلی قوام در کمتر از یک سال از هم پاشید و پدران پرویز خان باصری برای بازگرداندن آنها بی نتیجه می ماند و پنج پسر عمو و چهار پسر دایی به اتفاق رمضان خان باصری و علامرضا خان ویسی و اقا حسین خان ویسی لب موسی در نصرآباد ساکن شده و بیش از دو دهه در این شهر زندگی میکرده اند حضور آنها در این منطقه همراه با نا امنی های زیادی همراه بوده است که اغلب توسط جعفر خان چرمهینی که یاغی بود و بخش شرقی اصفهان مانند نجف آباد و سده خمینی شهر فعلی را در تصرف داشت انجام می گردید از طرفی سید حسن مدرس در روستای اسفه فعالیت گسترده ای برای جلوگیری از هرج و مرج انجام می داد .
باصریها در یک قرارداد با سید حسن مدرس اسفه ای حفاظت از منطقه جرقویه و شهرضا تا مرز ابرکوه را بعهده می گیرند و حتی حمله جعفر خان چرمهینی به منطقه جرقویه را در هم می شکنند.
در طی سالهای ۱۲۰۰ به بعد شروع به دادن شناسنامه در کشور میشود ، دو سیاست جدی دنبال می گردد و همه مردم ایران مشمول این سیاست می گردند . حذف و جلوگیری از بکار بردن نام طایفه و ایل یکی از شاخص ترین این سیاست ها است .بنابراین باصریهای طایفه لب موسی و کلمبه ای و اولاد گدا هم و لری ها در منطقه جرقویه مشمول همین سیاست شده و نام خانوادگی های جدیدی به آنها داده می شود . سیاست دوم بکار گرفته شده ، اضافه کردن برخی کلمات به عنوان پیشوند به نام های خانوادگی بود . معمولا این کلمات به گونه ای حساب شده انتخاب می گردیدند که هر زمانی ضرورت ایجاب می کرد می توانست از همان پیشوند ها بر علیه خود مردم بهره جوید . کلمه عرب بعنوان پیشوند برخی فامیل ها و نام های خانوادگی در بسیاری از مناطق کشور بکار گرفته شد .برخی باصری ها که از نصرآباد جرقویه به سمنان مهاجرت کردند دارای فامیلی عرب باصری هستند .
با گذشت زمان و با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور و حضور کشورهای متخاصم در کشور در جنگ جهانی دوم ، ارتباطات افراد بسیار کاهش یافت و افراد لب موسی و کلمبه ای به طوایف مختلفی به صورت عرفی در نصراباد بوجود آمده است که قدمت انها به پس از دریافت شناسنامه و فامیل دار شدن آنها برمیگردد.ولی پس از ایجاد آرامش مجدد در کشور ارتباطات قومی بین ساکنین جدید استان سمنان ، گرگان و خراسان با اقوام ساکن در نصرآباد ، ورزنه ، مبارکه ، اردستان ، ایزدخواست ، شیراز ، داریون ، پاسارگاد ، مرودشت برقرار می گردد .
صالحی، مختاری ، عرب مختاری ، عرب صالحی ، جهانگرد ، گوهگرد، جهان نورد ، بیابانگرد، آمون ،جعفری ، عرب جعفری مهمترین فامیل های عشایر جرقویه هستند که بدلیل رابطه با نام پدران خود به ویسی ، مختاری ، سنجری ، صالحی ، لری و . . . عرفی طبقه بندی شده اند
ساکنین
ساکنین شهر نصراباد را دو گروه تاجیکها و عشایر تشکیل می دهند . تاجیکها بیشتر به شغل های کشاورزی ، باغداری و کارهای اداری در ادارات می پردازند و عشایر تا قبل از انقلاب به صورت ییلاق و قشلاق به دامداری می پرداختند . ییلاق آنها از اوائل اردیبهشت هر سال آغاز و در پایان شهریور ماه پایان می یافت .
محصولات کشاورزی منطقه شامل گندم ، جو ، خربزه ، هندوانه ، ذرت علوفه ای ، میوه هایی چون انار در منطقه تولید می شود . عشایر نیز از شیر ، ماست ، دوغ ، کره ، روغن ، کشک ، قرا و برخی محصولات اختصاصی مانند "لور"، "قرا بشکن " را می توان نام برد . البته در زمینه تولید گوشت و پشم نیز دارای قدمتی طولانی هستند.
اگر چه از آنها بعنوان "عشایر عرب جرقویه ای " نام می برند ولی هیچ کدام آنها از زبان عربی برای تکلم و ارتباط استفاده نمی کنند ، تا حدی که یک کلمه عربی هم در گویش های آنها مشهود نیست .گویش مردم عشایر جرقویه پارسی اصیل است که در فارس و بخصوص در ایل باصری دیده می شود.
این شهر جمعیتی حدود ۴۰۰۰ خانوار را در خود جای می دهد و اخیرا به شهر تبدیل شده است . در سالهای نه چندان دور این منطقه در تقسیمات کشوری جزو شهرضا و اصفهان چندین بار تبادل شده است تا اینکه در پایان دولت دوازدهم منطقه به شهرستان جرقویه سفلی ارتقا یافت و نصراباد هم اکنون یکی از شهرهای این شهرستان است .
منابع
- ↑ «تصویبنامه در خصوص تبدیل روستای نصرآباد به شهر». پایگاه اطلاعات قوانین و مقررات کشور. بایگانیشده از اصلی در ۵ نوامبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۵ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «معرفی-شهردار». وبگاه شهرداری نصرآباد. دریافتشده در ۵ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «اشرف نصرآبادی جرقویهای». وبگاه شهرداری نصرآباد. دریافتشده در ۵ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «نصرآباد (اصفهان)». پرتال اصفهان. بایگانیشده از اصلی در ۵ نوامبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۵ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ ایل
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
کتابخانه و مرکز اسناد ملیمجلس شورای اسلامی مجلس شورای اسلامی .
- ↑ «عشایر جرقویه». بایگانیشده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافتشده در ۲ سپتامبر ۲۰۲۲.