نقشه شناختی

نقشه شناختی (انگلیسی: Cognitive map) (که با عنوان نقشه ذهنی یا مدل ذهنی نیز شناخته می‌شود) گونه‌ای بازنمایی ذهنی است، که به‌منظور دریافت، رمزنگاری، ذخیره‌سازی، فراخوانی و رمزگشایی اطلاعات در سامانه‌های اطلاعاتی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مفهوم نخستین بار در سال ۱۹۴۸ توسط ادوارد تلمن مطرح شد، که از آن برای ترسیم سازه‌های شخصی استفاده کرد. بعدها بسیاری از محققان فعال در حوزه تحقیق در عملیات، این مفهوم را توسعه دادند.

نقشه‌های شناختی نمایش ترسیمی دیدگاه افراد است. ترسیم نقشه شناختی برای درک چگونگی ذخیره‌سازی و انتقال اطلاعات و دانش توسط افراد، به هنگام تعامل با سامانه‌های اطلاعاتی به‌کار می‌رود. نقشه‌های شناختی و مدل‌های ذهنی، ابزاری برای باورهای ذهنی و ترسیم آنها می‌باشند، که در طراحی و توسعه سیستم‌های اطلاعاتی استفاده می‌شوند. نقشه‌های شناختی در زمینه‌های مختلف مانند صنعت، روانشناسی، آموزش، باستان‌شناسی، برنامه‌ریزی، جغرافیا، نقشه‌برداری، معماری، برنامه‌ریزی شهری، مدیریت و تاریخ، مورد مطالعه قرار گرفته‌است.