پشم سنگ
پشم سنگ (به انگلیسی: Rockwool) عایق حرارتی، صوتی و رطوبتی با تحمل دمای ۷۵۰+ درجه سانتیگراد و نقطه ذوب ۱۳۰۰ و نیز تحمل برودتی آن ۳۰- درجه سانتیگراد است، پشم سنگ و سرباره دارای ضریب انتقال حرارتی بسیار کم بوده و قدرت عایقی آن ۳۳ برابر دیوار بتونی و ۲۲ برابر دیوار آجری است.
کاربرد
پشم سنگ و سرباره در انواع ایزو ترم (پشم خام فله)، ایزو بلانکت (پتویی)، ایزو پایپ (لولهای)، فنوپانل (تختهای فشرده) و فنوفلت (لحافی) تولید میشود و کاربردهای مختلفی دارد، از جمله صنایع پالایشگاهی، نیروگاهی، صنایع غذایی، ساختمان و تأسیسات و حتی گلخانههای هیدروپونیک (بستر کشت بدون خاک)
برای کاهش هزینههای بالای انرژی، استفاده از عایقهای حرارتی در هنگام بنا کردن ساختمانها ضروری میباشد. البته استفاده از این عایق ممکن است تا حدودی هزینه ساخت و قیمت تمام شده را بالا برد.
عایق حرارتی پشم سنگ (Rock Wool) متشکل از الیاف معدنی است به همین دلیل گاهی به آن Mineral Wool هم گفته میشود. مواد تشکیل دهندهٔ اولیه تولید این عایق، سنگ بازالت است.
پشم سنگ عملکرد خوبی نیز به عنوان عایق رطوبتی دارا میباشد. این نوع عایق میتواند مقدار زیادی رطوبت را در خود جمع کند و مانع از نم دادن دیوارها و سقف شود.
عملکرد در برابر آتش
از ویژگیهای مهم عایق پشم سنگ، مقاومت در برابر آتش میباشد. عایق حرارتی پشم سنگ به مثابه نوعی حفاظ در برابر آتش شناخته میشود چون آتشگیر نمیباشد و شعلهور نمیشود. هنگام بروز حریق سازههای فلزی (جذب حرارت زیاد و داغ شدن)، مقاومت مکانیکی خود را از دست داده و کل سازه فرو میریزد؛ بنابراین از عایق پشم سنگ برای عایق کاری سازههای فلزی استفاده میگردد (ستونها و تیرهای ساختمان را با پشم سنگ با روشهای مناسب عایق کاری میکنند) و حتی تا ده ساعت در صورت تداوم حریق برای سازه هیچ مشکلی به وجود نمیآید.
مضرات و موارد منفی
بررسی اثرات پشم سنگ بر سلامتی انسان نیاز به آزمایشهای بلندمدت دارد. ولی براساس برخی از گزارشها این عایق میتواند در مواردی موجب خارش پوست، سوزش چشم و حساسیت گردد.همچنین در یک گزارش اگرچه اثرات منفی پشم سنگ بر سلامتی انسان را کمتر از پشم شیشه گزارش کرده ولی این ماده را بدون عوارض جانبی گزارش ننمودهاست. به نظر میرسد برای حفظ سلامتی در هنگام استفاده از پشم سنگ و نصب آن حتماً باید از ماسک، عینک و دستکش استفاده کرد. چرا که در هنگام نصب این ماده احتمال ریزش ذرات پشم سنگ و ورود آن به سیستم تنفسی، چشم و ایجاد حساسیت در پوست وجود دارد.
از جمله موارد منفی دیگر پشم سنگ میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ریزش پشم سنگ بعد از گذشت زمان
- افت کیفی عایق با گذشت زمان
- ایجاد خارش حتی پس از نصب
- نیاز به شاسی کشی برای نصب و هزینه بالا نصب
جایگزینهای پشم معدنی در ساخت و ساز
به دلیل تجزیه ناپذیری پشم معدنی و خطرات مرتبط با سلامتی، مواد جایگزین برای این پشم طبیعی شامل عایقهای کنف، کتان، پشم، چوب و چوب پنبه هستند. عدم بروز مشکلاتی که پشم سنگ دارد نسبت به موارد عایق نام برده شده سبب شده تا امروزه استفاده از پشم سنگ در صنایع محدودتر شود. معایب آنها در مقایسه با پشم معدنی، مقاومت بسیار کمتر در برابر قالب، قابلیت احتراق بیشتر و رسانایی حرارتی کمی بالاتر است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Kudo, Yuichiro; Kotani, Makoto; Tomita, Masayuki; Aizawa, Yoshiharu (2009-03-27). "Effects of rock wool on the lungs evaluated by magnetometry and biopersistence test". Journal of Occupational Medicine and Toxicology. 4 (1): 5. doi:10.1186/1745-6673-4-5. ISSN 1745-6673. PMC 2670311. PMID 19323845.
- ↑ معرفی یکی از مقاومترین مواد در مقابل حرارت و بررسی عملکرد در برابر آتش (۲۰۲۰-۰۴-۰۸). «پشم سنگ». دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۵.
- ↑ «مزایا و معایب فوم عایق پشم سنگ». تونیکس. ۲۰۲۱-۱۱-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۱.
- ↑ «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۸ فوریه ۲۰۲۰.
- ↑ «Top 17 Grow Media for Hydroponics & Aquaponics [Pros & Cons]». Leaffin (به انگلیسی). ۲۰۱۷-۰۵-۲۲. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۶-۱۲.
- ↑ Espiritu، Kevin (۲۰۱۲-۰۲-۱۴). «Is Rockwool Harmful? Yes, But...». Epic Gardening (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۱.
- ↑ مجله معماری مدرن 1391 شماره 7
- ↑ «CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards - Mineral wool fiber». www.cdc.gov. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۱.