کمبود ویتامین آ

شایع‌ترین علت نابینایی در کشورهای جهان سوم کمبود ویتامین آ است. سازمان بهداشت جهانی تعداد کودکانی را که بخشی از بینایی خود را به‌علت کمبود ویتامین آ از دست داده‌اند حدود ۱۳٫۸ میلیون نفر تقریب می‌زند.

شب‌کوری و گزروفتالمی از دیگر علائم کمبود ویتامین آ هستند. این کمبود هم‌چنین می‌تواند موجب اختلال در دستگاه ایمنی، سرطان و نقص به‌هنگام تولد شود.

شب‌کوری موجب ناتوانی در تشخیص اشیاء در نور کم می‌شود. در واقع کمبود ویتامین آ مانع از تولید رودوپسین (رنگ‌دانهٔ مسئول دیدن در نور کم) می‌شود. رودوپسین در شبکیه وجود دارد و از یک پروتئین به نام اوپسین و رتینال (نوع فعال ویتامین آ) تشکیل می‌شود. به همین دلیل کمبود ویتامین آ در رژیم غذایی موجب اختلال در ایجاد رودوپسین در چشم و نهایتاً شب‌کوری می‌شود.

شب‌کوری در اثر کمبود ویتامین آ در ازدست‌دادن سلول‌های جامی در ملتحمه نقش دارند. سلول‌های جامی مسئول ترشح مخاط هستند، و نبود آن‌ها موجب گزروفتالمی می‌شود. در این شرایط، فرد قادر به تولید اشک نخواهد بود. در این صورت سلول‌های مردهٔ بافت پوششی و میکروب‌ها در ملتحمه باقی می‌مانند و توده‌هایی ایجاد می‌کنند که می‌توانند عفونی شوند و به نابینایی منجر شوند.

مهم‌ترین علت کمبود ویتامین آ رژیم غذایی نامناسب است. شیردهی مادرانی که دچار کمبود ویتامین آ هستند نیز موجب کمبود این ویتامین در نوزادانشان می‌شود. منشاءهای غذایی جانوری (گوشت، فراورده‌های لبنی، تخم‌مرغ و غیره) از مهم‌ترین منابع ویتامین آ هستند.

علاوه‌بر رژیم غذایی نامناسب، کمبود آهن نیز می‌تواند در جذب ویتامین آ اختلال ایجاد کند.

کمبود ویتامین آ می‌تواند به‌صورت خوراکی (به‌عنوان مکمل غذایی) یا وریدی درمان گردد. مصرف غذاهایی که منشاء جانوری دارند نیز در درمان کمبودهای خفیف ویتامین آ مؤثر است.

شب‌کوری

• «ویکی‌پدیای انگلیسی». دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۱۰.