لوسمی مزمن لنفاوی
لوسمی مزمن لنفوئیدی (به انگلیسی: Chronic lymphocytic leukemia) یکی از انواع سرطان خون است. این نوع لوسمی سلولهای لنفاوی یا لنفوسیتها را تحت تأثیر قرار میدهد که بافتهای لنفاوی را میسازند و روندی مزمن دارد.
لوسمی
سرطان خون یا لوسمی یا لوکمیا بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خون ساز بدن است. این بیماری در اثر تکثیر و تکامل ناقص گلبول های سفید خون و پیش سازهای آن در خون و مغز استخوان ایجاد میشود. لوسمی یکی از سرطانهای شایع در میان کودکان است.
در لوسمی مغز استخوان به صورت غیرعادی، مقدار بسیار زیادی سلول خونی تولید میکند. این سلولها با سلولهای خون نرمال و عادی متفاوت هستند و درست عمل نمیکنند. در نتیجه، تولید سلولهای سفید خون طبیعی را متوقف کرده و توانایی فرد را در مقابله با بیماریها از بین میبرند. سلولهای لوکمی همچنین بر تولید سایر انواع سلولهای خونی که توسط مغز استخوان ساخته میشود از جمله گلبول های قرمز خون که اکسیژن را به بافتهای بدن میرسانند، و پلاکتهای خونی که از لخته شدن خون جلوگیری میکنند، اثر منفی میگذارند لذا در انواع لوسمی ضعف ایمنی، کم خونی و اختلال انعقادخون داریم.
ویژگیهای سلولی CLL
در لوسمی مزمن سلولهای نئوپلاستیک ظاهراً بالغ میشوند. هر چند سلولهای لوسمی مزمن به نظر بالغ هستند اما کاملاً طبیعی نیستند و نمیتوانند مانند سلولهای سفید خون با عفونتها مقابله کنند. در لوسمی لنفوئیدی منشأ سلولهای سرطانی رده لنفوسیتها بخصوص لنفوسیتهای B میباشد.
مرحله بندی لوسمی لنفوستیک مزمن (CLL)
مرحله ۰ رای: لنفوسیتوز (تعداد لنفوسیتهای خون بسیار افزایش مییابد و در هرمیلی متر مکعب ۱۵۰۰۰لنفوسیت وجود دارد.
مرحله I رای: لنفوسیتوز همراه با لنفاد نوپاتی (بزرگ شدگی گرههای لنفاوی).
مرحله II رای: لنفوسیتوز همراه با هپاتومگالی (بزرگ شدگی کبد) یا اسپلنومگالی (بزرگ شدگی طحال) لنفادنوپاتی ممکن است باشد یا نباشد.
مرحله III لنفوسیتوز و کم خونی (کاهش شدید گلبولهای قرمز خون) لنفاد نوپاتی، هپاتومگالی یا اسپلنومگالی هم ممکن است باشد یا نه.
مرحله IV رای: لنفوسیتوز و ترومبوسیتوپنی (کاهش شدید پلاکتها)
در سیستم بینت (BINET) CLL، بر اساس تعداد گروههای بافت لنفوئید درگیر (گروههای بافت لنفاوی که در غدد لنفی گردن، کشاله ران، زیر بغل و طحال) و وجود کم خونی یا ترومبوسیتوپنی (کاهش شدید پلاکتها) طبقهبندی میشود.
مرحله A بینت : بزرگ شدگی بافت لنفاوی در کمتر از ۳ منطقه.
مرحله B بینت : بزرگ شدگی قابل لمس بافت لنفاوی در بیش از ۳ منطقه.
مرحله C بینت : کم خونی و کاهش پلاکت.
عوامل پیش آگهیکننده نامساعد برای لوسمی لنفوستیک مزمن
درگیری منتشر مغز استخوان (جایگزینی شدید سلولهای طبیعی با سلولهای لوسمیک). تغییرات غیرطبیعی کروموزومی. افزایش سطح خونی بعضی موادمانند B2 میکروگلوبولین. افزایش تعداد لنفوسیتهای غیرطبیعی یا بزرگ در نمونه خون.
درمان لوسمی مزمن
شیمی درمانی: شیمی درمانی استفاده از داروهای ضد سرطان از طریق رگ به داخل مایع مغزی نخاعی (CSF) یا از راه خوراکی میباشد.
درمان با اینترفرون: اینتر فرون – آلفا شایعترین نوع آن هاست و در درمان لوسمی مزمن مصرف میشود این ماده از رشد و تقسیم سلولهای لوسمی میکاهد و این امکان را به سیستم ایمنی میدهد تا به سلولهای لوسمیک حمله کند. اینتر فرون به سه روش وریدی، عضلانی یا زیر پوستی قابل تزریق است. شایعترین فرم استفاده تزریق روزانه زیر جلدی است. عوارض جانبی احتمالی شامل درد عضلانی، درد استخوان، سر درد، اختلالات تفکر و تمرکز، خستگی، تهوع و استفراغ میباشد.
رادیوتراپی.
جراحی: از آن جاییکه سلولهای لوسمیک در سراسر مغز استخوان و بسیاری از اعضاء داخلی بدن پخش میشوند، درمان این نوع سرطان با جراحی امکانپذیر نیست.
اسپلنکتومی (برداشتن طحال) تنها عمل جراحی شایع در درمان لوسمی است.
پیوند سلول زایا.
درمان لوسمی سلول مویی(HCL)
بیماران بدون علامت نیاز به درمان ندارند و فقط باید هر چند ماه از جهت پیشرفت بیماری و بروز علایم جدید تحت معاینه قرار گیرند. بیمارانی که احساس ناراحتی به علت بزرگ شدگی طحال دارند باید تحت عمل جراحی برداشت طحال قرار گیرند. این عمل اسپلنکتومی نام دارد و یکی از درمانهای اصلی در بیماران HCL همراه با عوارض کاهش تعداد سلولهای خونی مانند خستگی، عفونت مکرر و کبود شدگی یا خونریزی آسان میباشند.
جستارهای وابسته
منابع
لوکمی (سرطان خون) به زبان ساده؛ دکتر احمد محمودآبادی، انتشارات کردگاری، شابک: ۷-۱۵-۲۷۳۶-۹۶۴-۹۷۸