جاندار
جاندار، اَندامگان، اُرگانیسم (به فرانسوی: Organisme) یا موجود زنده به معنای یک سامانهٔ زنده و پیچیده از اعضا است که با تأثیرشان بر یکدیگر، امکان سازگاری با محیط و تضمین بقا و پایداری کل آن موجود زنده (جاندار) را فراهم می‌کنند. دربرابر بی‌جان قرار دارد.
واژهٔ ارگانیسم، از واژهٔ یونانی باستان Οργανον با تلفظ organon به معنی ابزار یا وسیله اقتباس شده‌است.
موجودات زنده با عامل‌های زیر از غیر زنده‌ها متمایز می‌شوند (جانداران همهٔ هشت ویژگی اول را با هم دارند):
(این ویژگی‌ها تنها در حالت طبیعی، سالم و بالغ می‌باشد)
- داشتن یاخته
- نظم و ترتیب
- هومئوستازی
- تکوین
- فرایند جذب و استفاده از انرژی
- پاسخ به محیط
- تولیدمثل
- سازش با محیط
(مصرف آب و غذا در ردیف ۴ دسته‌بندی می‌شود و تنفس در ردیف ۲ و ردیفی مجزا یا ویژگی ای مجزا نیستند)
اَندامگان‌ها (جانداران) انواع متنوعی دارند که عبارت‌اند از:
- پروکاریوت‌ها
- آغازیان
- گیاهان
- قارچ‌ها
- قیفی‌تاژک‌داران
- جانوران
طبیعی، سالم و بالغ
این سه ویژگی را تمام جانداران ندارند. برای مثال قاطر که از جفت‌گیری خر نر و اسب ماده به وجود می‌آید قابلیت تولید مثل ندارد. این موجود با آنکه جاندار به حساب می‌آید یکی از ویژگی‌های جانداران را ندارد اما جاندار به حساب می‌آید؛ زیرا در حالت طبیعی نیست.
مثال دیگر نوزادان هستند. اینها با آنکه جاندارند اما قابلیت تولید مثل ندارند زیرا در حالت بالغ نیستند.
جستارهای وابسته
پانویس‌ها و منابع
- ↑ واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- ↑ Page name: Organism Author: Wikipedia contributors Publisher: Wikipedia, The Free Encyclopedia. Date of last revision: 12 December 2007 00:27 UTC Date retrieved: 13 December 2007 18:49 UTC Permanent link: http://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=177329215 Page Version ID: 177329215