شمال
یکی از چهار جهت اصلی جغرافیایی
شُمال یا اَپاختَر، یکی از چهار جهت اصلی است که در نقشه‌ها به‌طور قراردادی معمولاً به سوی بالا است. شمال نقطه مقابل جنوب است و °۹۰ با خاور و باختر اختلاف زاویه دارد و خود در زاویه °۰ جای دارد.
| جهت‌های جغرافیایی |
|---|
ریشه‌شناسی
نقش صفحه قطب‌نما که در آن شمال سرخ‌رنگ نشان داده شده.
شمال واژه‌ای عربی و فارسی آن اَپاختَر یا گاهی هودَر است.
در زبان پارسی میانه، خشکی‌های شمال غربی کره زمین را وُروبَرشت و خشکی‌های شمال شرقی را وُروژَرشت می‌نامیدند.
در بُندَهِش آمده که برای هر جهت اصلی یک سپاهبد گمارده شده و سپاهبد شمال، ستاره هفت‌اورنگ (محتملاً نگهبان شمال) است.
واژه آپاختر در پارسی نوین به باختر تبدیل شده و برای غرب به کار می‌رود.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژه آپا.
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژه باختر.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۷.
- ↑ MacKenzie, D. N. (1971), A Concise Pahlavi Dictionary, London: Curzon Press
- ↑ بهار، مهرداد: پژِوهشی در اساطیر ایران، پاره نخست و دویم، چاپ سوم، نشر آگه، تهران ۱۳۷۸، صص۵۵ و ۶۴