حساب کاربری
​
زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
لینک کوتاه

مشروعیت

مشروعیت به‌معنای قانونی‌بودن یا طبق قانون بودن است. سیسرون این واژه را برای بیان قانونی‌بودن قدرت به‌کار برد. بعدها واژهٔ مشروعیت در اشاره به روش‌های سنتی، اصول قانون اساسی و انطباق با سنت‌ها به‌کار برده شد. پس از آن، عنصر «رضایت» نیز به معنای آن افزوده شد و رضایت، پایه و اساس فرمانروایی مشروع دانسته شد. در دوران مدرن برای نخستین بار ماکس وبر مفهوم مشروعیت را به صورت مفهومی عام بیان کرد. به عقیدهٔ او، مشروعیت بر «باور» مبتنی است و از مردم اطاعت می‌طلبد. قدرت فقط وقتی مؤثر است که مشروع بوده‌باشد.

فهرست

  • ۱ منابع مشروعیت
    • ۱.۱ مشروعیت سنتی
    • ۱.۲ مشروعیت فرهمند
    • ۱.۳ مشروعیت عقلانی و قانونی
  • ۲ پانویس
  • ۳ منابع
  • ۴ پیوند به بیرون

منابع مشروعیت

ماکس وبر سه منبع آرمانی برای مشروعیت ارائه کرده‌است که عبارتند از:

  1. مشروعیت سنتی
  2. مشروعیت کاریزمایی
  3. مشروعیت عقلانی ـ قانونی

مشروعیت سنتی

بر اعتقاد به تقدس سنت‌های قدیمی و مشروعیت پایگاه کسانی که از زمان‌های قدیم جامعه تحت حکومت آنان بوده‌است، استوار است. مثل: حکومت مبتنی بر وراثت، پدرسالاری یا پیرسالاری.

مشروعیت فرهمند

بر سرسپردگی تقدسی و استثنایی و دارا بودن شخصیتی ویژه و نمونه و منحصر به فرد که نماد دلاوری و الگوهای هنجاری در جامعه است، استوار است و این الگوها توسط او آشکار یا مقرر می‌گردد افرادی مانند اسکندر، ژولیوس سزار، هیتلر، گاندی، جمال عبدالناصر، قذافی یا سید روح‌الله خمینی.

مشروعیت عقلانی و قانونی

بر اعتقاد به قانونی‌بودن الگوهای قواعد هنجاری و حق کسانی که تحت چنین قواعدی برای صدور دستور اقتدار یافته‌اند، استوار است. دولت بوروکراتیک امروزی که براساس قواعد و هنجارهای قانونی استوار است نمونهٔ بارز مشروعیت عقلانی و قانونی است.

پانویس

  1. ↑ «مشروعیت» [علوم سیاسی و روابط بین‌الملل] هم‌ارزِ «legitimacy»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ مشروعیت)
  2. ↑ عالم، بنیادهای علم سیاست، ۱۰۴.

منابع

  • عالم، عبدالرحمن (۱۳۹۰). بنیادهای علم سیاست. تهران: نی. شابک ۹۶۴-۳۱۲-۱۷۵-۵.

پیوند به بیرون

  • موازنه مقبولیت و مشروعیت از دیدگاه سید محمد باقر صدر، نوشته علی معموری
آخرین نظرات
  • اسکندر
  • قانون اساسی
  • جمال عبدالناصر
  • اسکندر
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.