نیزه

نیزه یا نیزَک نام یک جنگ‌افزار کهن است که درگذشته در جنگ‌ها کاربرد داشته‌است. نیزه سلاحی بلند با نوک فلزی تیزی است که ‌برای جنگ‌های تن به تن بوده‌است اما سلاح مشابه سبک‌تر و کوتاه‌تری با نام زوبین نیز وجود داشت که به عنوان یک سلاح پرتابی برای جنگ از مسافت‌های دور استفاده می‌شد. از نیزه امروزه در ورزش پرش با نیزه و از زوبین در ورزش پرتاب نیزه استفاده می‌شود.

نیزه‌های ایرانی فولادی با روکش زرین، روزگار قاجار، سدهٔ نوزدهم، در موزه متروپولیتن نیویورک.

نمونهٔ یک سرباز رومی با نیزه‌ای در دست راست.

در آغاز نیزه‌ها را از نی می‌ساختند و نوکش را تیز می‌کردند یا فلز نوک‌تیزی را به سرش می‌بستند.

نیزه را در پارسی میانه فرَش (fraš) می‌گفتند.

نیزه از سلاح های مؤثر در نبردهای تن به تن قدیمی بوده و سربازان مسلح به نیزه تاثیر مستقیمی در پیروزی جنگ‌ها و شکست دشمن داشته‌اند. استفاده از نیزه توسط هخامنشیان در جنگ‌ها بسیار متداول و رایج بوده است. داریوش بزرگ شاهنشاه مقتدر هخامنشی در یکی از کتیبه‌های خود در نقش رستم می‌گوید: «آنگاه خواهی دانست که نیزۀ مرد پارسی تا دوردست رفته است» که این جمله به منزلۀ بیان فتوحات او در خارج از مرزهای ایران است.