حواریون
حَواریون، دوازده یار حضرت عیسی(ع) که از شاگردان خاص و رسولان وی نیز بوده‌اند. در قرآن کریم، حواریون، افراد باایمانی خوانده شده‌اند که در برابر خداوند و پیامبرش تسلیم بوده‌اند. یکی از این حواریون، بعدها به حضرت عیسی(ع) خیانت کرد.
حواریون
حواریون به دوازده یار حضرت عیسی(ع) گفته می‌شود. قرآن کریم در چهار آیه از تعبیر حواریون استفاده کرده که همه آنها اشاره به شاگردان خاص حضرت عیسی(ع) است.
بر اساس حدیثی از امام رضا(ع)، حواریون را به این نام خوانده اند چرا که خود را از گناه و آلودگی پاک کرده و برای پاک کردن دیگران نیز با پند و نصیحت می‌کوشیدند؛ در حالی‌که برخی گمان می‌کنند که حواریون به دلیل آنکه شغلشان شستن لباس بوده، و چرک و آلودگی را از لباس‌ها می‌زدوده‌اند به این نام خوانده شده‌اند.
تعبیر حواریون، برای یاران نزدیک پیامبر اسلام نیز استفاده شده است.از آنجا که براساس آیه قرآن حواریین حضرت عیسی(ع) انصار و یاوران وی بوده اند که از او در راه خدا حمایت می کردند به همین سبب یاران خاص و مقرب پیامبر و امامان معصوم (ع) در روایت به عنوان حواریین آنان معرفی شده اند. از امام کاظم (ع) در سفینةالبحار روایت است که روز قیامت نداکننده ای ندا می دهد که حواریون محمد بن عبدالله که پیمان نشکستند و بر عهدشان باقی ماندند کجایند؟ سلمان، ابوذر و مقداد پس از این ندا برمی خیزند؛ آنگاه منادی ندا می دهد که کجایند حواریون علی بن ابی طالب جانشین محمدبن عبدالله؟ پس از این ندا عمرو بن حمق خزاعيّ، محمد بن ابی‌بکر، میثم تمار و اویس قرنی برمی خیزند. در ادامه روایت امام کاظم(ع) افزوده است که منادی حواریون دیگر از شیعیان تمام امامان را ندا می کند، شیعیانی که تمام از حواریون و پیشتازان به اسلام و مقربان هستند.
اسامی
قرآن اشاره‌ای به اسامی حواریون نکرده است. اما اناجیل مختلف، اسامی حواریون را ذکر کرده‌اند. انجیل متی آنها را «۱. شمعون معروف به پطرس ۲. اندریاس برادر پطرس ۳. یعقوب ۴. یوحنا ۵. فیلیپ ۶. برتولما ۷. متى ۸. توما ۹.یعقوب پسر حلفا ۱۰. شمعون ۱۱. تدی ۱۲. یهوداى اسخریوطى» معرفی کرده است. برخی منابع اسلامی نیز همین نام‌ها را برای حواریون ذکر کرده‌اند. نوشتار فارسی برخی از این اسامی متفاوت بوده، و به معنای تفاوت در مصادیق نیست.
ایمان حواریون
قرآن در ذیل آیاتی به ایمان حواریون اشاره کرده است:
- «(عیسى) گفت: [براى اقامه دین و سلوک و حركت] به سوى خدا یاران من كیانند؟ حواریون گفتند: ما یاران خداییم، به خدا ایمان آوردیم و گواه باش كه ما در برابر خدا [و فرمانها و احكام او] تسلیم هستیم.* پروردگارا! به آنچه نازل كردى ایمان آوردیم و از این پیامبر پیروى كردیم پس ما را در زمره گواهان بنویس».
- «اى اهل ایمان! یاران خدا باشید، همان گونه كه عیسى پسر مریم به حواریون گفت: یاران من در راه خدا چه كسانی‌اند؟ حواریون گفتند: ما یاران خداییم».
بر اساس انجیل، حضرت عیسی(ع) حواریون را رسولان خود معرفی می‌کند و در این راه نصایح بسیاری به آنان می‌کند و به آنها قدرت می‌دهد تا ارواح ناپاک را بیرون کنند و هر نوع بیماری و مرض را شفا دهند.
طلب مائده آسمانی
بر اساس قرآن، حواریون از حضرت عیسی می‌پرسند که آیا خداوند می‌تواند مائده آسمانی نازل کند؟ این درخواست موجب شک عیسی به ایمان حواریون می‌شود، اما آنها این درخواست را تنها برای اطمینان بیشتر می‌دانند. بر این اساس، پس از آنکه عیسی از خداوند طلب مائده آسمانی کرد، به یاران خود گفت که خداوند این مائده را نازل می کند اما فرموده که هر کس بعد از آن کافر شود و راه انکار بپیماید، او را مجازاتی خواهد کرد که کسی از مردم آن را آنگونه مجازات نکرده باشد.
حواری خائن
بنابر منابع مسیحی، یکی از حواریون به نام یهودا أِسخَریوطی به حضرت عیسی(ع) خیانت کرده و مکان حضور او و حواریون دیگر را برای یهودیان فاش کرد. برخی منابع اسلامی نیز به این مطلب اشاره کرده‌اند.
پانویس
- ↑ فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه.
- ↑ آل عمران: ۵۲؛ مائده: ۱۱۱ و ۱۱۲؛ صف: ۱۴.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص ۷۹.
- ↑ ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۵.
- ↑ قمی، شیخ عباس، سفینةالبحار، ج۲، ص۴۹۵.
- ↑ انجیل متی، باب ۱۰، آیه ۲-۴.
- ↑ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۲.
- ↑ سوره آل عمران، آیه ۵۲-۵۳.
- ↑ سوره صف، آیه۱۴.
- ↑ انجیل لوقا، باب۶،آیه۱۳.
- ↑ انجیل متی، باب۱۰، آیات۵-۴۲.
- ↑ انجیل متی، باب ۱۰، آیه ۱.
- ↑ نگاه کنید به سوره مائده، آیات ۱۱۲-۱۱۵.
- ↑ انجیل متی، باب ۲۷، آیه ۳.
- ↑ ابن‌حبیب، المحبر، ص۴۶۵.
- ↑ فَلَمَّا أَحَسَّ عِيسَىٰ مِنْهُمُ الْكُفْرَ قَالَ مَنْ أَنْصَارِي إِلَى اللَّهِ ۖ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ . ترجمه:چون عيسى از آنان احساس كفر كرد، گفت: «ياران من در راه خدا چه كسانند؟» حواريون گفتند: «ما ياران [دين] خداييم، به خدا ايمان آورده‌ايم؛ و گواه باش كه ما تسليم [او] هستيم.»سوره آل عمران، آیه ۵۲
منابع
- ابن حبیب، كتاب المحبر، تحقيق ايلزة ليختن شتيتر، بيروت، دارالآفاق الجديدة، بى تا.
- ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون)، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
- ابن سید الناس،عیون الاثر، تعلیقه ابراهیم محمد رمضان، بیروت، دارالقلم،۱۴۱۴ق.
- شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق و مصحح: لاجوردی، مهدی، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۷۸ق.
- عمید، فرهنگ فارسی. سایت واژه‌یاب.
- قمی، شیخ عباس، سفینةالبحار، نشر اسوه، ۱۴۱۳ق.