فاراقلیط

فاراقْلیط تلفظ عربی کلمه پاراکلیتوس یونانی است که در انجیل یوحنا آمده و در فرهنگ مسیحی به معنای «تسلی دهنده» تفسیر شده است. به اعتقاد مسیحیان مراد از آن روح القدس است ولی مسلمانان اعتقاد دارند که این واژه در واقع شکل تحریف شده یا اشتباه آمیز واژه پریکلوتوس به معنای بسیار ستوده شده [= احمد] و مقصود از آن رسول اکرم(ص) است و آیه ۶ سوره صف قابل تطبیق با همین فراز از انجیل یوحنا و در واقع بشارت به آمدن حضرت محمد (ص) می‌باشد.

معناشناسی

فاراقلیط تلفظ عربی کلمه پاراکلیتوس یونانی است که در انجیل یوحنا آمده و به معنای مدافع، وکیل، شفیع یا میانجی بوده است و در فرهنگ کلیسایی به معنای «تسلی دهنده» تفسیر شده است.

در فرهنگ مسیحی

به اعتقاد مسیحیان مراد از آن روح القدس انگاشته می‌شود و به فرستاده شدن او پس از مسیح تصریح شده است.

در فرهنگ اسلامی

به اعتقاد مسلمانان، این واژه در واقع، شکل تحریف‌شده یا اشتباه‌آمیز واژه پریکلوتوس است که معنای آن بسیار ستوده شده [= احمد] است و این ترجمه دقیق یونانی واژه آرامی موحمنه (Mawhamana) است.

ماوردی بر این نکته تصریح نموده که فارقلیط از ریشه‌ای به معنای «حمد» گرفته شده است.. نظریاتی کهن وجود دارد که در آنها فارق لیطا یا بارقلیط به معنی «آنکه حق و باطل را از هم جداسازد» تفسیر شده است. و ابن قیم بر این امر تصریح دارد که برخی فارقلیط را بر احمد مذکور در قرآن منطبق دانسته‌اند.

در قرآن

در قرآن آمده است که حضرت عیسی(ع) فرمود: ... وَمُبَشِّرً‌ا بِرَ‌سُولٍ یأْتِی مِن بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ (ترجمه: و بشارتگر به پیامبری که پس از من آید و نامش احمد است [هستم]) برخی مفسران در ذیل این آیه به نقل و توضیح درباره اسم احمد و لفظ معادل آن که گفته‌اند فاراقلیط است، پرداخته‌اند.

پانویس

  1. باب ۱۴، آیه ۱۶، ۲۶؛ باب ۱۵، آیه ۲۶؛ باب ۱۶، آیه ۷.
  2. برای پیشینه این تفسیر در ترجمه‌های عربی، ابن قیم جوزیه، هدایة الحیاری، ص۸۴.
  3. ماوردی، اعلام النبوه، ۱۴۰۷ق، ص۲۱۲.
  4. قاضی عیاض، الشفاء، ۱۹۷۷م، ج۱، ص۳۲۱؛ ابن اثیر، النهایه، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۴۳۹؛ ابن قیم جوزیه، هدایة الحیاری، ۱۴۰۰ق، ص۸۴.
  5. ابن قیم جوزیه، هدایة الحیاری، ۱۴۰۰ق، ص۹۰-۸۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ۱۳۴-۱۱۹/۱۳۱.
  6. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۵۳۲.

منابع

  • ابن اثیر، مبارک، النهایه، به کوشش طاهر احمدی زاوی و محمود محمد طناحی، قاهره، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.
  • ابن قیم جوزیه، محمد، هدایة الحیاری، به کوشش سیف الدین کاتب، بیروت، ۱۴۰۰ق/۱۹۸۰م.
  • دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
  • فخر الدین رازی، محمد، التفسیر الکبیر، قاهره، المطبعه البهیه.
  • قاضی عیاض، الشفاء، به کوشش علی محمد بجاوی، بیروت،۱۹۷۷م.
  • ماوردی، علی، اعلام النبوه، به کوشش محمد معتصم بالله، بیروت،۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م.

پیوند به بیرون