شفیعای هروی

شفیعای هروی، محمد

قرن: ۱۱ (م، ۱۰۸۱ ق)

خطاط، نقاش، مُذَهِّب و شاعر، متخلص به شفیعا و مشهور به پیشوا.

از سادات حسینى هرات بود و در خط شاگرد فصیحى شاعر است که در دستگاه مرتضى قلى خان شاملو بود. شفیعا خط نسخ و نستعلیق و شکسته را خوش مى‌ نوشت و خط شکسته را به جایى رساند که به نام وى، شفیعایى خوانده مى‌ شد و بعدها درویش عبدالمجید این خط را تکمیل کرد و به حد کمال رساند.

وى همچنین در شعر و ادب و نقاشى و تذهیب، استادى بى‌ مانند بود. سفرى به هند کرد و در بازگشت مدتى در اصفهان بسر برد و در دربار شاه عباس دوم خوشنویس مقرر و موظف بود، چنانکه در بعضى قطعات عباسى رقم کرده است.

محمدشفیع سپس به هرات رفت و در سن هشتاد و پنج سالگى در مشهد درگذشت.

قطعاتى با رقم «محمدشفیع الحسینى» دیده شده که در شیوه ‌ى قدرت همانند خط شفیعا است و تاریخ ۱۰۹۲ و ۱۱۱۶ و ۱۱۲۴ و ۱۱۲۸ دارد و ممکن است که محمد شفیع الحسینى دیگرى نیز پس از مرگ شفیعا وجود داشته که درست در خط شفیعایى همسنگ و برابر شفیعا بوده است.

از شفیعا، قطعه‌ اى مانده که در تاریخ وفات پدر خود سروده و به لوح مزارش، به خط نستعلیق ممتاز مکتوب نموده و رقم «کتبه العبد خادم المساکین محمدشفیع ابن میرحسن الحسینى ۱۰۴۲ هجری» دارد.

از دیگر آثار وى: یک قطعه از مرقع، به قلم سه دانگ و نیم دودانگ و کتابت جلى خوش، با رقم: «کتبه العبد المذنب محمدشفیع»؛ یک قعطه به قلم پنج دانگ و کتابت متوسط با رقم: «کتبه الحقیر محمدشفیع الهروى»؛ یک قطعه به قلم نیم دودانگ و نیم دودانگ خوش، با رقم: «مشقه العبد محمدشفیع غفر ذنوبه» و «مشقه العبد محمد شفیع».

منابع

• انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۳، ص۳۲۳.