نینوا

از دانشنامه‌ی اسلامی


«نینوا» شهادتگاه امام حسین‌ علیه السلام است. نام منطقه‌اى در کوفه و شرق دجله و شرق کربلا، از روستاهاى منطقه طف. «نینوا یک سرى تپه‌هاى باستانى است که کشیده شده و تا مصب ‌نهر علقمه امتداد مى‌یابد. قریه‌ «یونس بن متى‌» است و آن حضرت از میان مردم این منطقه ‌بیرون آمده است.

نینوا امروز به‌ «باب طویرج‌» معروف است که در شرق کربلا قرار گرفته‌ است». «ناحیه‌اى در سواد کوفه که کربلا از آن ناحیه است. نام قصبه موصل و نام شهرى‌ که حضرت یونس علیه السلام به آنجا جهت دعوت کردن مردم آن شهر رفته بود».

وقتى حسین بن ‌على علیه السلام به این منطقه رسید به سوارى برخورد که نامه ابن زیاد را براى حر ریاحی آورده بود. مضمون نامه این بود: حسین را محاصره کن و در سرزمین بى‌آب و علفى فرود آر. کمى ‌پیشتر رفتند تا به زمین کربلا رسیدند و فرود آمدند.

در ادبیات عاشورا، نسبت به نى و نینوا نیز تعابیر عاطفى و عرفانى فراوانى ساخته و بکار برده‌اند و صحراى کربلا را پر از نواى حقجویى و حقگویى دانسته‌اند:

«از آن آتش که نمرود زمان در جان ابراهیمیان افکند،

به دشت‌ «نینوا»، ناى حقیقت از «نوا» افتاد

ولى... مرغ شباهنگ حقیقت، از نواى ناله‌ «حق، حق‌» نمى‌افتد».

پانویس

  1. آثار البلاد و اخبار العباد، قزوینى، ص ۵۵ (چاپ امیر کبیر).
  2. الحسین فى طریقه الى الشهاده، ص ۱۳۶.
  3. لغت‌نامه، دهخدا.
  4. مقتل الحسین، مقرم، ص ۲۲۷.
  5. قبله این قبیله، ص ۷۳.

منابع

واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها