آثار آرزو (قرآن)آثار آرزو با توجه به آیات قرآن عبارتند از: ۱ - تحریف دینتغییر دین خدا بر اثر آرزوهای القا شده از سوی شیطان : «... وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ ...؛... و به آرزوها سرگرم مي‌سازم و به آنها دستور مي‌دهم كه (اعمال خرافي انجام دهند و) گوش چهارپايان را بشكافند و آفرينش (پاك) خدائي را تغيير دهند....» امام باقر علیه‌السلام «خلق الله» را دین معنا کرده است. ۲ - تغییر ناروا در طبیعتتغییر در خلقت طبیعی موجودات با انگیزه‌های خرافی، از آثار آرزوهای شیطانی: «... وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ وَمَن يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا ... فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِينًا؛... و به آرزوها سرگرم مي‌سازم و به آنها دستور مي‌دهم كه (اعمال خرافي انجام دهند و) گوش چهارپايان را بشكافند و آفرينش (پاك) خدائي را تغيير دهند، (فطرت توحيد را به شرك بيالايند) و آنها كه شيطان را ولي خود برگزينند ... زيان آشكاري كرده اند. » از تقدیم جمله «لامنینهم» (در آنها آرزو القا می‌کنم)، بر «لامرنهم» (به آنها دستور می‌دهم)، می‌توان استفاده کرد که چنین القایی باعث اطاعت از اوامر شیطان می‌شود. «فا» در «فلیبتکن» و «فلیغیرن» نیز معنای یاد شده را تایید می‌کند. ۳ - جدایی از صف مؤمنانجدا شدن منافقان از صف مؤمنان در قیامت، پیامد مغرور شدن آنان به آرزوهایشان: «يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِكُمْ ... فَضُرِبَ بَيْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ ... • يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ ...؛روزي كه مردان و زنان منافق به مؤ منان مي‌گويند: نظري به ما بيفكنيد تا از نور شما شعله اي برگيريم... در اين هنگام ديواري ميان آنها زده مي‌شود كه دري دارد، درونش رحمت است ... آنها را صدا مي‌زنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! مي‌گويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد و انتظار (مرگ پيامبر را) كشيديد، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد ....» ۴ - غفلتآرزو و آمال کافران، سبب غفلت آنان از حقایق: «ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛بگذار آنها بخورند و بهره گيرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولي به زودي خواهند فهميد.» ۵ - فریبآرزوهای منافقان، عامل فریب آنان در دنیا: «يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ ...؛آنها را صدا مي‌زنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! مي‌گويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد و انتظار (مرگ پيامبر را) كشيديد، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد....» ۶ - قبول ولایت شیطانآرزوی القا شده از جانب شیطان، زمینه ساز پذیرش ولایت وی: «... وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ وَمَن يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِّن دُونِ اللّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِينًا؛... و به آرزوها سرگرم مي‌سازم و به آنها دستور مي‌دهم كه (اعمال خرافي انجام دهند و) گوش چهارپايان را بشكافند و آفرينش (پاك) خدائي را تغيير دهند، (فطرت توحيد را به شرك بيالايند) و آنها كه شيطان را به جاي خدا ولي خود برگزينند زيان آشكاري كرده اند. » ۷ - محرومیت از رحمت خدامحروم شدن منافقان از رحمت الهی در قیامت، به دلیل مغرور شدن به آرزوهایشان در دنیا: «يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِكُمْ ... فَضُرِبَ بَيْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ ... • يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ ...؛روزي كه مردان و زنان منافق به مؤ منان مي‌گويند: نظري به ما بيفكنيد تا از نور شما شعله اي برگيريم... در اين هنگام ديواري ميان آنها زده مي‌شود كه دري دارد، درونش رحمت است ... آنها را صدا مي‌زنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! مي‌گويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد و انتظار (مرگ پيامبر را) كشيديد، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد....» ۸ - منع از ایمانآرزوهای کافران، مانع ایمان آوردن آنان: «رُّبَمَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ كَانُواْ مُسْلِمِينَ • ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛كافران (هنگامي كه آثار شوم اعمال را ببينند) چه بسا آرزو مي‌كنند مسلمان بودند! بگذار آنها بخورند و بهره گيرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولي به زودي خواهند فهميد.» به قرینه «ربما یود الذین کفروا لو کانوا مسلمین» متعلق فعل «یلههم» می‌تواند ایمان و اسلام باشد. ۹ - موعظه ناپذیریآرزوهای دنیایی، مانع اثربخشی موعظه و احتجاج: «ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛بگذار آنها بخورند و بهره گيرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولي به زودي خواهند فهميد.» برداشت فوق بر اساس استفاده از کلمه «و ذرهم» می‌باشد که نشانگر عدم تاثیرپذیری کفار از موعظه و احتجاج‌های پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است. ۱۰ - پانویس۱۱ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۲۴۲، برگرفته از مقاله «آثار آرزو» رده‌های این صفحه : آرزو | موضوعات قرآنی
|