استهلالاستهلال در دو معنای به‌کار رفته هست؛ ۱. دیدن یا آشکار شدن ماه نو ۲. فریاد نوزاد پس از ولادت. از مفهوم دوم به مناسبت در باب‌های طهارت، وصیّت، ارث، شهادات و دیات سخن رفته است. ۱ - استهلال از علامت حیات کودکاستهلال به مفهوم دوم از نشانه‌های حیات کودک شمرده شده است. ۲ - ثبوت استهلالاستهلال با گواهی دو مرد، یک مرد و دو زن یا چهار زن ثابت می‌شود. به قول مشهور، شهادت زن در استهلال حتی در صورت وجود گواه مرد نیز پذیرفته است. ۳ - حکم مرگ نوازد بلافاصله پس از تولداگر نوزاد پس از تولد، فوری بمیرد، در صورتی که بر زنده به دنیا آمدن او نشانه‌ای مانند استهلال وجود داشته باشد، در استحباب خواندن نماز میّت بر او اختلاف است. استحباب آن به مشهور نسبت داده شده است. ۴ - شرط ارث بردن جنینجنین در صورتی ارث می‌برد که زنده به دنیا بیاید. از نشانه‌های زنده بودن آن، استهلال پس از تولد است. ۵ - حکم وصیت بر جنینوصیّت برای جنین درست است، لیکن استقرار آن منوط به زنده متولد شدن او است که استهلال از نشانه‌های آن است. [۸]
جواهر الکلام ج۲۸، ص۳۸۶.
۶ - دیه سقط جنین بر اثر جنایتاگر بر اثر ورود جنایتی بر زن، جنین در رحم او سقط شود، چنانچه نوزاد پس از سقط، استهلال کند و بمیرد، بر مسبّب آن دیۀ کامل (هزار مثقال طلا) ثابت می‌شود. ۷ - پانویس
۸ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۴۹۶-۴۹۷. |