زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

اصالت حقیقت





حمل کلام بر معنای حقیقی، هنگام شک در مراد متکلّم می باشد.


۱ - مفهوم اصالت حقیقت



اصالت حقیقت، از مهم‌ترین اصول لفظی بوده و کاربرد آن در جایی است که معنای حقیقی و مجازی لفظ معلوم باشد، اما مراد متکلم مشخص نباشد؛ یعنی معلوم نباشد لفظ را در معنای حقیقی آن به کار برده یا در معنای مجازی آن؛ البته این در جایی است که قرینه‌ای هم به نظر نرسد و فقط احتمال وجود آن باشد. در این صورت، عقلا می‌گویند: اصل هنگام شک در مراد متکلم، حمل کلام وی بر معنای حقیقی آن است و یا به بیان دیگر، اصل در استعمال، حقیقت است.
برای مثال، اگر شخصی بگوید: «این خانه را در برابر آن ماشین به تملیک تو در می‌آورم» و مخاطب شک کند که آیا مراد او عقد بیع است یا عقد صلح ، در نزد عقلا کلام او بر اراده عقد بیع حمل می‌شود، چون تملیک ، حقیقت در بیع است.
برخی از اصولیون معتقدند اصول وجودی ، مثل اصالت حقیقت، به اصالت ظهور بر می‌گردد.
[۷] رشاد، محمد، اصول فقه، ص۲۰.
[۱۰] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۴، ص۴۰۸.
[۱۱] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۲، ص۲۵۸.


۲ - پانویس


 
۱. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۲، ص۱۳۹.    
۲. رشتی، حبیب الله بن محمد علی، بدایع الافکار، ص۸۹.    
۳. سبحانی تبریزی، جعفر، الموجز فی اصول الفقه، ص۲۷.    
۴. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۵۷.    
۵. طباطبایی حکیم، محمد تقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۲۳۳- ۲۳۲.    
۶. حکیم، محمد سعید، المحکم فی اصول الفقه، ج۳، ص۱۶۵.    
۷. رشاد، محمد، اصول فقه، ص۲۰.
۸. سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج۱، ص۲۰۷.    
۹. سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج۱، ص۲۱۶.    
۱۰. فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۴، ص۴۰۸.
۱۱. فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۲، ص۲۵۸.


۳ - منبع


فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۹۷، برگرفته از مقاله «اصالت حقیقت».    


رده‌های این صفحه : اصول لفظی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.