تشبیه نور خدا (قرآن)از تشبیهات و تمثیلات بیان شده در آیات قرآن، «تشبیه نور خدا» است. ۱ - تشبیه شدن نور خدانور خدا همانند چراغدانى در برگرفته چراغى در ميان آبگينه بلورين و چونان ستاره درخشان، چراغى فروزان از روغن زیتون: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌ ... يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضِي‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ ...؛خداوند نور آسمانها و زمین است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن‌چراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان، ... از روغن درخت پربركت زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش آنچنان صاف و خالص است كه نزديك است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود....» ۲ - حکمت استفاده از تشبیهتشبيه نور خداوند به چراغى در چراغدان و در حباب بلورين، جهت تفکر مردم براى فهم معارف و شناخت خداوند: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضِي‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ ... وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ ...؛خداوند نور آسمانها و زمين است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن‌چراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان، چراغى كه افروخته مى‌شود از روغن درخت پربركت زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش آنچنان صاف و خالص است كه نزديك است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود؛ ... و خدا براى مردم مثلها مى‌زند....» بنابر يك احتمال، مقصود از «نور» در آيه نور خدا است. ۳ - تشبیه قلوب منور به نور خداتشبيه قلوب منوّر به نور الهى، به حباب شيشه‌اى حاوى نورى تابان: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌ ...؛خداوند نور آسمانها و زمين است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن‌چراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان....» در روايتى از امام باقر علیه‌السلام در تفسير آيه شريفه آمده است كه مراد از «مثل نوره» مثل هدایت خداوند در قلب مؤمن مى‌باشد كه به چراغدانى تشبيه شده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۵۲، برگرفته از مقاله «تشبیه نور خدا». |