تعارض قول و فعلتعارض قول و فعل، تنافی مدلول سخن معصوم علیه‌السّلام با فعل وی را می‌گویند. ۱ - تعریفتعارض قول و فعل، از اقسام تعارض سنت و سنت ، و به معنای تنافی سخن معصوم علیه‌السّلام با فعل وی است، مثل این که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بفرماید: «صوم یوم عاشورا حرام علیّ» و بعد خود حضرت به دلایلی (هم چون نذر ) عاشورا روزه بگیرد. ۲ - حکمدرباره تقدیم و ترجیح یکی از این دو دلیل بر دیگری، میان اصولی‌های اهل سنت اختلاف است: ۱. جمهور آنها هم چون « رازی »؛ « بیضاوی » و « ابن حاجب » قول را بر فعل مقدم دانسته‌اند؛ ۲. عده‌ای دیگر، فعل را بر قول مقدم داشته‌اند؛ ۳. برخی دیگر نیز هیچ یک از آن دو را بر دیگری رجحان نداده‌اند. [۳]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص (۲۰۴-۲۰۳).
[۴]
اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۳، ص (۱۱۸-۱۱۴).
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۵، برگرفته از مقاله «تعارض قول و فعل». |