زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

حصین بن حمام




حُصَین ‌بن حُمام، ابویزید، شاعر مُخَضْرَم است.


۱ - تولد


از تاریخ ولادتش اطلاعی در دست نیست. او از معاصران نابغه ذبیانی (متوفی ۱۸) بود.
[۱] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.

حصین از بزرگان عرب و رئیس قبیله بنی سهم‌ بن مُرّه (از قبایل مضر) بود و از دلاوران قبیله به شمار می‌رفت.

۲ - لقب


او را مانع‌الضَیم (ظلم‌ستیز) می‌خواندند.
[۲] ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
[۳] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۲.
حصین‌ بن حمام مدت کوتاهی از عمر خویش را در دوره اسلامی گذراند.
[۴] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۰.
[۵] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴.

فرّوخ
[۶] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
او را صحابی پیامبر معرفی کرده است، اما به نظر می‌رسد که نام وی با صحابی دیگری اشتباه شده باشد.
[۷] ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۲، ص۳۳ـ۳۴، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.


۳ - شاعر


حصین‌ بن حمام از شاعران برجسته، اما کم‌گوی (مُقِلّ) دوره جاهلی بود.
[۸] ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۱۳۱، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
[۹] ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
آمدی
[۱۰] حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، ج۱، ص۹۱، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
دیوانی را به او نسبت داده است.
فخر و حماسه، سرزنش مردم قومش و رثا از مضامین شعری اوست.

۴ - مفاهیم اسلامی در اشعار


در اشعار متأخرش، مفاهیم اسلامی وجود دارد، مانند روز قیامت ، دیدن نتایج اعمال، چگونگی لرزش زمین در روز قیامت و کم‌ارزش بودن اعمال کافران .
[۱۱] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۶ـ۸.
[۱۲] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴ـ۱۵.
[۱۳] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
[۱۴] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۶ـ۲۶۸، بیروت ۱۹۸۴.
وی قبل از هجرت ، و به نقلی در ابتدای خلافت عُمَر (حکومت: ۱۳ـ۲۳)، در یکی از سفر‌هایش درگذشت.
[۱۵] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۵.
[۱۶] لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، ج۱، ص۷۴۳، بیروت ۱۹۶۷.
[۱۷] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.


۵ - فهرست منابع


(۱) حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
(۲) ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.
(۳) ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
(۴) ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
(۵) ابوالفرج اصفهانی.
(۶) لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، بیروت ۱۹۶۷.
(۷) عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، بیروت ۱۹۸۴؛

۶ - پانویس

 
۱. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۲. ↑ ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
۳. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۲.
۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۰.
۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴.
۶. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۷. ↑ ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۲، ص۳۳ـ۳۴، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.
۸. ↑ ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۱۳۱، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
۹. ↑ ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
۱۰. ↑ حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، ج۱، ص۹۱، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
۱۱. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۶ـ۸.
۱۲. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴ـ۱۵.
۱۳. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۱۴. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۶ـ۲۶۸، بیروت ۱۹۸۴.
۱۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۵.
۱۶. ↑ لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، ج۱، ص۷۴۳، بیروت ۱۹۶۷.
۱۷. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.


۷ - منبع

دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «حصین بن حمام»، شماره۶۲۹۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | شاعران عرب | شخصیت های عصر جاهلیت




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.