حق مرورحق مرور (حق عبور)، به حق آمد و شد در ملک دیگری می گویند که از این عنوان به مناسبت در باب تجارت سخن گفته اند. ۱ - تعریف حق مرورحق مرور عبارت است از حق آمد و رفت در ملک دیگری به سببی از اسباب، مانند اینکه شخصی باغ خود را بفروشد، لیکن درختی از آن را برای خود نگه دارد، که در این صورت برای فروشنده حق مرور تا نزد درخت در ملک خریدار تا زمانی که آن درخت وجود دارد، ثابت است؛ یا کسی که خانه‌ای را فروخته، لیکن اتاقی از آن را نفروخته است و راه اتاق نیز از حیاط می‌گذرد، که در این صورت فروشنده برای آمد و شد به اتاق خود حق عبور از حیاط تا اتاق را دارد. ۲ - احکام حق مرورصاحب حق عبور می تواند در قلمرو ثبوت حق،عبور و مرور کند و مالک زمین نمی تواند مزاحم او شود. حق مرور قابل اسقاط و نیز از راه ارث قابل انتقال است، و چون مالیت دارد ۳ - اقوال دربیع حق مرورصلح بر آن واقع می شود؛ لیکن فروختن آن صحیح نیست ؛ اما در اینکه می تواند در بیع، بها (ثمن) قرار گیرد یا نه اختلاف است. برخی فروختن آن را صحیح دانسته اند. [۳]
سؤال و جواب (یزدی)، ص۱۴۹- ۱۵۰.
[۴]
تحریر المجلّة، ج۱، قسم۱، ص۱۲۹
[۵]
تحریر المجلّة، ج۱فسم۱، ص۱۸۱.
[۶]
کلمة التقوی، ج۴، ص۱۱۳.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳،ص ۴۲۳. |