شرایط تخصیصشرایط تخصیص، امور مؤثر در صحت حمل عام بر خاص است. ۱ - تعریفشرایط تخصیص، به شرط‌هایی گفته می‌شود که در صحت حمل عام بر خاص تاثیر دارد. ۲ - شرایطاین شرایط عبارت است از: ۱. وجود دو دلیل لفظی که میان آن دو تعارض بدوی باشد؛ ۲. موضوع یکی از دو دلیل عام و موضوع دیگری خاص خاصِ همان عام - باشد؛ ۳. دلالت دلیل خاص، قوی تر از دلیل عام، و خاص در حکم قرینه برای عام باشد؛ به بیان دیگر، عام اِبای از تخصیص نداشته و پذیرای آن باشد؛ ۴. حمل عام بر خاص سبب از بین رفتن تعارض بدوی گردد؛ به بیان دیگر، جمع عرفی ممکن باشد؛ ۵. دلیل خاص هم زمان یا قبل از فرارسیدن وقت عمل به عام، رسیده باشد، چون خاص برای عام بیان است و تاخیر بیان از زمان عمل در نظر عقل ناپسند می‌باشد؛ ۶. حمل عام بر خاص در نظر عرف مستهجن و قبیح نباشد. [۱]
رشاد، محمد، اصول فقه، ص (۱۵۷-۱۵۶).
[۳]
محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، ص۱۱۴.
[۴]
شهابی، محمود، تقریرات اصول، ج۲، ص۹۵.
۳ - عناوین مرتبطعام آبی از تخصیص. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «شرایط تخصیص». |