شک مسببیشک مسببی، شک معلولِ شک دیگر است. ۱ - تعریفشک مسببی، مقابل شک سببی بوده و به شکی گفته میشود که معلول شک دیگر میباشد و با برطرف شدن علتش، آن نیز بر طرف میگردد، مانند: شک در پاکی لباسی که با آب معینی شسته شده، به واسطه شک در طهارت آن آب، که شک اول، از شک دوم پدید آمده است. ۲ - نکتهبحث از شک سببی و مسببی، در کتابهای اصولی در باب استصحاب، مطرح میشود، و آن در جایی است که جریان استصحاب در موردی باعث منتفی شدن موضوع استصحاب دیگر گردد؛ شک در استصحاب اول «شک سببی» و شک در استصحاب دوم را «شک مسببی» میگویند. [۱]
ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص۶۵.
[۳]
کوثرانی، محمود، الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة، ص۱۹۷.
[۴]
ایروانی، باقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ج۳، ص۳۴۶.
[۵]
اصفهانی، محمد حسین، نهایة الدرایة فی شرح الکفایة، ج۳، ص۱۳۴.
[۷]
خمینی، روح الله، الرسائل، ج۲، ص۲۴۷.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «شک مسببی». |