غیبت کبری (کتاب)«غیبت کبری» اثر فارسی علی اصغر رضوانی، از مجموعه کتاب‌های «سلسله مباحث مهدویت» بوده که به مسائل مربوط به غیبت کبری؛ از جمله امکان تشرف به محضر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و رجعت پرداخته است. ۱ - ساختار کتابکتاب با مقدمه ناشر در نقد کسانی که عقاید و افکار انحرافی را در جامعه ترویج می‌کنند، آغاز و مطالب در سه بخش ارائه گردیده است. در طرح مباحث، از متن کامل و ترجمه آیات و روایات به عنوان مؤید استفاده شده است. ۲ - گزارش محتوابخش اول، با بیان ویژگی‌های عصر غیبت کبری؛ از جمله جدا شدن مردم از رهبر و امام خود، گسترش ظلم و ستم در زمین و تاکید الهی بر امتحان امت، آغاز شده و بعد از مطرح کردن نظریاتی که درباره کیفیت غیبت حضرت مهدی وجود دارد، علت تاخیر در ظهور، از دیدگاه روایات بررسی شده است. نویسنده مقصود از نیابت عامه را این می‌داند که امام علیه‌السّلام، ضابطه‌ای کلی به دست می‌دهد تا در هر عصر، فرد شاخصی که آن ضابطه از همه جهات و در همه ابعاد بر او صدق می‌کند، نایب امام شناخته شده و نماینده امام در جامعه گردد. وی معتقد است، جذب مردم و میل آن‌ها به امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف متوقف بر معرفت آن‌ها به آن حضرت بوده و انسان از دو طریق می‌تواند، به ملاقات ایشان شرفیاب شود: ۱- از راه تحصیل کمالات روحی ۲- عمل به برخی از دستورات وارده که در برخی روایات به آن اشاره شده است. مؤلف ضمن توضیح دو اصطلاح مهدی نوعی و شخصی، بر این نکته تاکید دارد که غیبت و دوری حجت خدا از بین مردم، امری تازه و جدید نیست؛ بلکه سنتی الهی بوده که در بین انبیا نیز پیدا شده و لذا به چند نمونه از این موارد، اشاره کرده و جریان آن‌ها را توضیح داده است؛ از جمله: حضرت ادریس ، صالح، ابراهیم، موسی، شعیب، الیاس، دانیال و عیسی علیه‌السّلام . وی معتقد است، ظهور حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، متعلق بداء واقع شده و قابل تقدیم و تاخیر می‌باشد و یکی از عوامل تعجیل، دعا کردن است. ۲.۱ - بخش دومدوم، به امکان یا عدم امکان تشرف به محضر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در عصر غیبت پرداخته و بعد از بیان کلمات برخی از علمای شیعه که قائل به امکان رؤیت هستند؛ از جمله سید مرتضی، شیخ طوسی، سید بن طاووس، آخوند خراسانی و محقق نائینی، به شبهات مطرح شده در این زمینه، پاسخ داده است. نویسنده اهداف ملاقات با امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را به دو دسته تقسیم کرده است: ۱- اهداف عمومی: - نجات مسلمانان از ظلم حاکمان منحرف؛ مانند نجات مردم بحرین - توجه دادن مردم به عدم تحقق شرط ظهور - تاکید بر این که امت به قابلیتی نرسیده که بتواند عهده دار حکومت عدل جهانی گردد. ۲- اهداف خصوصی: - هدایت شخص وامانده در راه و ملحق کردن او به قافله - مساعدت مالی به شیعیان - تعلیم ادعیه و اذکار و... در ادامه، به جریان ملاقات برخی از تشرف یافتگان به محضرت مبارک امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ؛ از جمله سید بن طاووس، علامه حلی، شیخ قطیفی، مقدس اردبیلی، مجلسی اول و... اشاره شده است. ۲.۲ - بخش سومسوم، به مسئله رجعت، از دیدگاه عقل و نقل پرداخته و پس از توضیح مفهوم رجعت و تقسیم آن به معنوی و ظاهری، آن را اعتقاد ضروری مذهب دانسته است. در مورد سر بحث از رجعت در کتاب‌های کلامی، چند نکته مطرح شده است؛ از جمله: ۱- وجود روایات فراوان در این موضوع ۲- ارتباط این مساله به امامت ۳- زمینه ساز بودن آن برای اعتقاد به معاد و... نویسنده با استفاده از روایات، اثبات کرده است که رجعت، مانند معاد، عمومی و همگانی نیست، بلکه مخصوص کسانی بوده که ایمان خالص یا کفر محض دارند. در پایان، برخی از شبهات مطرح شده در این زمینه، پاسخ داده شده است. ۳ - وضعیت کتابفهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده است. پاورقی‌ها به ذکر منابع اختصاص دارد. ۴ - منبعنرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |