زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

لالی منافقان (قرآن)





نَفَق، ايجاد سوراخى در زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ موش‌- پايان يافتن و از بين رفتن. نفاق عبارت است از داخل شدن در شرع و دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر، اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير اسلام در درون، ظاهر و باطن متفاوت داشتن، دورویی، ریاکاری.
[۴] فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
نفاق هم در ایمان است، هم طاعات، هم معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از ریا است‌. در این مقاله آیات مرتبط با لالی منافقان معرفی می‌شوند.


۱ - تشبیه منافقان به انسان لال



عجز و ناتوانی منافقان، از گفتن حقایق الهی، همچون انسانهاى لال و گنگ:
وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ما هُمْ بِمُؤْمِنِينَ‌ مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً فَلَمَّا أَضاءَتْ ما حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَ تَرَكَهُمْ فِي ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ‌ صُمٌّ بُكْمٌ‌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَرْجِعُونَ.در ميان مردم كسانى هستند كه مى‌گويند به خدا و روز رستاخیز ايمان آورده‌ايم در حالى كه ایمان ندارند. آنها (منافقان) همانند كسى هستند كه آتشى افروخته (تا در بیابان تاريك راه خود را پيدا كند) ولى هنگامى كه آتش اطراف خود را روشن ساخت خداوند (طوفانى مى‌فرستد و) آن را خاموش مى‌كند، و در تاریکی وحشتناكى كه چشم كار نمى‌كند آنها را رها مى‌سازد. آنها كر، گنگ و كورند بنا بر اين از راه خطا باز نمى‌گردند!

۱.۱ - توضیح آیات


منافقان گرچه تظاهر به نور ایمان دارند اما باطنشان، نار است، و اگر هم نورى باشد ضعيف است و كوتاه مدت.
اين نور مختصر، يا اشاره به فروغ و جدان و فطرت توحیدی است و يا اشاره به ايمان نخستين آنها است كه بعدا بر اثر تقليدهاى كوركورانه و تعصبهاى غلط و لجاجتها و عداوتها، پرده‌هاى ظلمانى و تاريك بر آن مى‌افتد، نه تنها يك ظلمت بلكه به تعبير قرآن " ظلمات".
و همين‌ها است كه چشم بينا و گوش شنوا و زبان گويا را سر انجام از آنها خواهد گرفت، چرا كه ادامه راه غلط تدريجا نيروى تشخيص و درك انسان را ضعيف مى‌كند، تا آنجا كه گاهى حقايق را وارونه مى‌بيند، نيك‌ در نظرش بد، و فرشته ديو، خودنمايى مى‌كند.
به هر حال اين تشبيه در حقيقت، يك واقعيت را در زمينه نفاق روشن مى‌سازد، و آن اينكه نفاق و دورویی براى مدت طولانى نمى‌تواند مؤثر واقع شود ممكن است منافقان براى مدت كوتاهى از مزاياى اسلام و مصونيتهاى مؤمنان برخوردار شوند و از رفاقت پنهانى با کفار نيز بهره گيرند. ولى اين امر همچون شعله ضعيف و كم‌دوامى كه در يك بيابان تاريك و ظلمانى در معرض وزش طوفانها است ديرى نمى‌پايد، و سرانجام چهره واقعى آنها آشكار مى‌گردد، و به جاى كسب موفقيت و محبوبيت، منفور و مطرود خواهند شد و همانند كسى كه در بيابان راه را گم كرده و چراغ را از دست داده سرگردان مى‌مانند.

۲ - پانویس


 
۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص ۱۷۷، «نفق».    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۲، «نفق».    
۳. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۱، ص ۶۱۸، «نفقت».    
۴. فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
۵. نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج ۲، ص ۴۲۴.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۸.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۱۷.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۱۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه،ج۱، ص۹۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه،ج۱، ص۱۰۷.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه،ج۱، ص۱۱۰-۱۱۱.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۱۹۳، برگرفته از مقاله «لالی منافقان».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.