مزار امامزاده عمر بن حسینزیارتگاهی در منطقه اسکی موصل، قرار دارد که به مزار عمر فرزند امام حسین (علیه‌السّلام) شهرت دارد، اما طبق گفته علی بن ابی‌بکر هروی، زیارتگاهی است که در ارتباط با حضور عمر بن امام حسین (علیه‌السّلام) در این محل، در سال ۶۱ ه. ق، به همراه کاروان اسرای کربلا، ساخته شده است. ۱ - موقعیت جغرافیاییزیارتگاه، در منطقه «اسکی موصل» واقع است. اسکی موصل، نام جدید شهر «بَلَد» یا «بَلَط»، از شهرهای قدیمی منطقه جزیره، در شمال عراق است. ۲ - معرفی شهر بلدیاقوت حموی درباره این شهر می‌نویسد: شهری است قدیمی بر ساحل دجله، بالاتر از موصل که میان این دو شهر، هفت فرسخ و میان بلد و نصیبین، ۲۳ فرسخ فاصله است. گویند این شهر، بدین علت «بلط» نامیده شد که نهنگ، یونس پیامبر (علیه‌السّلام) را در نینوا، مقابل موصل بلعید و در اینجا از دهان خود بیرون انداخت. او همچنین از حمزه اصفهانی نقل کرده است که نام فارسی بلد، «شهرآباذ» بوده است. ۳ - دیدگاه هرویعلی بن ابی‌بکر هروی، به وجود زیارتگاهی منسوب به عمر بن امام حسین (علیه‌السّلام)، در بلد اشاره کرده و متن کتیبه موجود در آن را خوانده است که نشان می‌دهد این زیارتگاه، در ارتباط با حضور عمر بن امام حسین (علیه‌السّلام) در این محل، در سال ۶۱ ه. ق، به همراه کاروان اسرای کربلا، ساخته شده است. متن کتیبه به نقل هروی، چنین است: بسم الله الرحمن الرحیم. هذا مقام عمر بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب وهو اسیر فی سنة احدی وستّین تطوّع بعمارته ابراهیم بن القاسم المدائنی فی صفر سنة ثلاث ومائة وحبس علیه خان القطن من السوق العتیق ببلط. ۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «مزار امامزاده عمر بن حسین»، ج۲، ص۳۹۸. |