واجب مهمفعل دارای مصلحت کمتر در باب تزاحم را واجب مهم گویند. ۱ - تعریفواجب مهم، مقابل واجب اهم بوده و در باب تزاحم در موارد ترتب، مطرح می‌شود؛ به این بیان که هرگاه دو واجب فعلی در یک زمان متوجه مکلفی گردد که قادر به انجام هر دو در یک زمان نیست، در صورتی که مصلحت یکی بیشتر از دیگری باشد و وجوب واجبی که دارای مصلحت بیشتری است مطلق، و وجوب واجبی که دارای مصلحت کمتری است، مشروط (به عصیان واجب مطلق و یا بنای بر عصیان آن) باشد، در این صورت، به واجبی که دارای مصلحت کمتری است و وجوب آن مشروط می‌باشد، واجب مهم گویند، مانند این که دو نفر در حال غرق شدن هستند که یکی مؤمن و دیگری کافر می‌باشد؛ در این جا دو واجب در یک زمان متوجه مکلف می‌گردد و اگر قادر به امتثال هر دو در یک زمان نباشد، بحث ترتب پیش می‌آید؛ به این صورت که نجات فرد مؤمن، واجب اهم است، و اگر شخص از واجب اهم سرپیچی کند، واجب مهم (نجات کافر) هم‌چنان بر عهده او خواهد بود. [۲]
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج ۶، ص ۱۴۷.
[۳]
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج ۶، ص ۲۹۹-۲۰۳.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۷۴، برگرفته از مقاله «واجب مهم». رده‌های این صفحه : واجب
|