وجود محمولیوجودِ حمل شده بر ماهیت، برای اثبات اصل وجود چیزی را وجود محمولی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - تعریفوجود محمولی، مقابل عدم محمولی بوده و به معنای نسبت وجود به ماهیت به صورت مفاد کان تامه است، مثل: «زید موجود»؛ به بیان دیگر، به اثبات اصل وجود چیزی به کمک حمل وجود بر آن، وجود محمولی گفته می‌شود؛ در مقابل وجود صفتی که یکی از صفت‌های چیزی را اثبات می‌کند و اصل وجود آن مسلّم است. در کتاب «محاضرات فی اصول الفقه» آمده است: «ان الماهیة سواء کانت من الماهیات المتأصلة کالجواهر و الاعراض او کانت من غیرها فبطبیعة الحال لا تخلو من أن تکون موجودة او معدومة و... فکما یقال ان الجسم الطبیعی اما موجود او معدوم فکذلک یقال: ان البیاض اما موجود أو معدوم، و لا فرق بینهما من هذه الناحیة، و یسمی هذا الوجود و العدم بالوجود و العدم المحمولین نظرا الی انهما محمولان علی الماهیة و بمفادی کان و لیس التامتین». [۲]
زنجانی، میرزاباقر، تحریر الاصول، ص ۲۴۵.
۲ - عناوین مرتبطاستصحاب وجود محمولی. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «وجود محمولی». |