وعده‌های موسی علیه‌السّلام به بنی اسرائیل (قرآن)خداوند در قرآن به وعده‌های حضرت موسی علیه‌السّلام به بنی اسرائیل اشاره نموده است. ۱ - نابودی حکومت فرعونیانحضرت موسی ع به بنی اسرائیل بشارت نابودی حکومت فرعونیان و حاکمیت بنی اسرائیل بر سرزمینشان را داده بود. قال موسی لقومه استعینوا بالله واصبروا ان الارض لله یورثها من یشآء من عباده والعـقبة للمتقین. و اشراف قوم فرعون (به او) گفتند: «آیا موسی و قومش را رها می‌کنی که در زمین فساد کنند، و تو و خدایانت را رها سازد؟! » گفت: «بزودی پسرانشان را می‌کشیم، و دخترانشان را زنده نگه می‌داریم (تا به ما خدمت کنند) و ما بر آنها کاملا مسلطیم! » ۱.۱ - دعوت موسی به قیامموسی علیه‌السّلام در این جمله بنی اسرائیل را بر قیام و شورش علیه فرعون بر می‌انگیزد و آنان را به استمداد و استعانت از خدای تعالی در رسیدن به هدف که همان رهایی از اسارت و بندگی فرعون است توصیه می‌نماید، و آنان را به صبر در برابر شدایدی که فرعون خط نشان آن را می‌کشد سفارش می‌کند. آری، صبر در برابر شداید راهنمای به سوی خیر و پیشتاز فرج و نجات است. موسی علیه‌السّلام در آخر کلام خود با جمله" ان الارض لله یورثها من یشاء" گفتار خود را تعلیل می‌کند. و حاصل این تعلیل این است که: اگر من این نوید را می‌دهم برای این است که فرعون مالک زمین نیست تا آن را به هر کس بخواهد بدهد و از هر کس بخواهد بگیرد، بلکه زمین ملک خدای سبحان است، او است که به هر کس بخواهد ملک و سلطنت در زمین را می‌دهد، و سنت او هم بر این جریان دارد که حسن عاقبت را به کسانی از بندگان خود اختصاص دهد که از او بترسند، و از او حساب ببرند، بنا بر این شما‌ای بنی اسرائیل! اگر تقوا پیشه کنید، یعنی از خدای تعالی استعانت جسته و در راه او در شداید صبر کنید خداوند این سرزمین را که امروز در دست فرعونیان است به دست شما خواهد سپرد. موسی علیه‌السّلام به منظور فهماندن همین معنا دنباله کلام خود" ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده" اضافه کرد که: " و العاقبة للمتقین"، و لفظ" عاقبة" در لغت به معنای دنباله هر چیز است، هم چنان که لفظ" البادئة" به معنای آن چیزی است که هر عمل و یا هر چیزی به آن ابتداء و شروع می‌شود. ۱.۲ - سنت الهیو اگر بطور مطلق فرمود: " عاقبت از آن پرهیزکاران است" برای این بود که سنت الهی بر این جریان دارد. آری، خدای تعالی نظام عالم را طوری قرار داده که هر نوعی از انواع موجودات به منتهای سیری که خداوند برایش معلوم کرده برسد، و سعادت مقدر خود را نائل گردد، حال انسان هم که یکی از انواع موجودات است حال همانها است، او نیز اگر در راهی قدم بگذارد که خداوند و فطرت برایش ترسیم کرده و از انحراف از راه خدا یعنی از کفر به خدا و به آیات خدا و فساد انگیختن در زمین بپرهیزد خداوند به سوی عاقبت نیک هدایتش نموده و به زندگی پاک زنده اش داشته و به سوی هر خیری که بخواهد ارشادش می‌کند. ۲ - رهایی از چنگال فرعونیانموسی علیه‌السّلام به رهایی بنی اسرائیل از چنگال فرعونیان نوید داد. وقال موسی یـقوم... • ونجنا برحمتک من القوم الکـفرین• واوحینآ الی موسی واخیه ان تبوءا لقومکما بمصر بیوتا واجعلوا بیوتکم قبلة واقیموا الصلوة وبشر المؤمنین. موسی گفت: «ای قوم من!. .. • و ما را با رحمتت از (دست) قوم کافر رهایی بخش! • و به موسی و برادرش وحی کردیم که: «برای قوم خود، خانه‌هایی در سرزمین مصر انتخاب کنید و خانه هایتان را مقابل یکدیگر (و متمرکز) قرار دهید! و نماز را برپا دارید! و به مؤمنان بشارت ده (که سرانجام پیروز می‌شوند! ) » به موسی به عنوان یک رهبر دستور می‌دهد که دست در درون زوایای روح بنی اسرائیل بیفکند و زباله‌های ترس و وحشت را که یادگار سالیان دراز بردگی و ذلت بوده است بیرون بکشد، و از طریق" بشارت دادن به مؤمنان" به فتح و پیروزی نهایی و لطف و رحمت پروردگار اراده آنها را قوی و شهامت و شجاعت را در آنها پرورش دهد. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۲۷، برگرفته از مقاله «وراثت بنی اسرائیل ». |