وقف تاموقف تام، از اصطلاحات علم تجوید بوده و به وقف بر کلام مستقل از کلام بعد به لحاظ لفظ و معنا، گفته می شود. ۱ - تعریف«وقف تام» از اقسام وقف اختیاری و هنگامی است که کلام از نظر لفظ، تمام و غیر وابسته به بعد باشد، و بیشتر در آخر آیات، پایان داستان‌ها و انتهای بحث‌های معیّن واقع می‌شود؛ به عبارت دیگر، هر یک از دو جمله از لحاظ جمله‌بندی، جمله‌ای مفید و تمام هستند و برای تکمیل شدن به یکدیگر نیازی ندارند. این نوع وقف، مورد قبول تمام قراء است، زیرا با انجام آن، کلام و سخن تمام شده و برای شنونده انتظاری باقی نمی‌ماند. ۲ - کاربردوقف تام بیشتر در پایان آیه‌ها و انتهای قصص (داستانهای قرآن) و کلام و پیش از یاء نداء و فعل امر می‌باشد مانند: وقف بر مالک یوم الدین، و شروع از ایاک نعبد و ایاک نستعین. البته در بین آیات نیز به اعتبار تمام‌شدن مطلب و کلام نیز آمده است مانند: وقف بر لقد اضلنی عن الذکر بعد اذ جاءنی، و شروع کردن از دنبال آیه و کان الشیطان للانسان خذولا. معنای آیه این است که (هر آینه بتحقیق شیطان پس از آمدن قرآن، مرا از پیروی آن گمراه کرد، و شیطان گمراه‌کننده انسان است.) چنانکه ملاحظه می‌شود جمله اول سخن شخص گمراه و جمله دوم بیان خداوند است. ۳ - مثالمانند: وقف بر «جائنی» در «لَقَدْ اَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ اِذْ جَاءنِی وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْاِنسَانِ خَذُولًا»؛ "او بود که مرا به گمراهی کشانید پس از آنکه قرآن به من رسیده بود و شیطان همواره فروگذارنده انسان است". ۴ - عناوین مرتبطوقف اتمّ؛ وقف شبه تام؛ وقف ناقص. ۵ - پانویس۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «وقف تام». |