فترتاصطلاح فترت تعبیری برای غیبت حضرت مهدی (علیه‌السّلام) است. ۱ - مفهوم شناسیفترت اسم مصدر ثلاثی مجرد «فتر»، به معنای مدت سکون و آرامش است. برای فترت و فتر در لغت عرب معانی مختلفی ذکر شده است. راغب اصفهانی، فتر و فتور را «سکون بعد از حدت» و «ضعف بعد از قوت» معنا کرده است. ۲ - اصطلاح شناسی«فترت» در اصطلاح دینی، به مدت زمان بین دو پیامبر و نیز مدت کوتاهی از انقطاع وحی در دوران رسالت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) گفته می‌شود. این کلمه یک بار در قرآن کریم آمده و به فاصلۀ زمانی بین حضرت عیسی (علیه‌السّلام) و رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اشاره کرده است. «یا اهل الکتاب قد جاءکم رسولنا یبین لکم علی فترة من الرسل ان تقولوا ما جاءنا من بشیر و لا نذیر فقد جاءکم بشیر و نذیر و الله علی کل شیء قدیر؛ اى اهل کتاب، همانا فرستاده ما نزد شما آمد، كه در دوران انقطاع و بريده شدن سلسله رسولان ميان عيسى (علیه‌السّلام) و محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) معارف دينى را براى شما بيان مى‌كند تا مبادا (در روز قیامت) بگوييد: براى ما هيچ مژده دهنده و بيم كننده‌اى نيامد. پس حقّا كه شما را مژده دهنده و بيم كننده‌اى آمد، و خدا بر هر چيز تواناست.» ۳ - فترت در روایاتدر بیشتر روایات مهدویت، مدت زمان پنهان زیستی حضرت مهدی (علیه‌السّلام)، به «غیبت» تعبیر شده است. اما در پاره‌ای از سخنان معصومان (علیهم‌السّلام ) این دوران را «فترت» نیز یاد کرده‌اند. ابو حمزه گوید: خدمت حضرت صادق (علیه‌السّلام) رسیدم و عرض کردم: «صاحب الامر شمایید؟» فرمود: «نه.» گفتم: «پسر شما است؟» فرمود: «نه.» گفتم: «پسر پسر شما است؟» فرمود: «نه.» گفتم: «پسر پسر پسر شما است؟» فرمود: «نه.» گفتم: «پس او کیست؟» فرمود: همان کسی است که زمین را پر از عدالت کند؛ چنان که پر از ستم و جور شده باشد. او در زمان فترت (پیدا نبودن امامان) بیاید؛ چنان که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در زمان فترت (پیدا نبودن رسولان) برانگیخته شد. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه مهدویت، سلیمیان، خدامراد، ص۳۲۹-۳۳۰، برگرفته از مقاله «فترت». |