وامچنانچه بانک اسلامى باشد، وام گرفتن و قرض دادن به شرط سود حرام است (ربا). اما اگر بانک غیر اسلامى باشد قرض دادن به شرط سود بنابر نظر مشهور جايز است بدين معنا كه اموال كافران حربی به عنوان غنیمت به مسلمانان تعلّق دارد؛ ازاين‌رو در صورتى كه به دست مسلمانى بيفتد مى‌تواند آن را به عنوان غنیمت تملّک كند. ولی قرض گرفتن به شرط سود از این بانک ها حرام است چرا که دیگر عنوان غنیمت بر مقدار زائد (سود) صدق نمیکند؛ در غیر از این موارد وام گرفتن از بانک ها- هر نوع بانكى- و نيز قرض دادن به آن، جایز و مشروع است. ۱ - احکام وام و قرضوام گرفتن از بانک ها- هر نوع بانكى- و نيز قرض دادن به آن، جایز و مشروع است؛ ليكن اگر بانک، اسلامى باشد، شرط سود حرام است (ربا). البتّه در اينكه در فرض شرط سود، قرض باطل است يا تنها شرط، باطل و قرض صحيح خواهد بود، اختلاف است. ۱.۱ - حکم قرض دادن به بانک غير اسلامىقرض دادن به شرط سود به بانک غير اسلامى متعلّق به فرد يا افرادى كه مالشان از نظر شرع محترم نيست، مانند کافر حربی ( اهل حرب) بنابر مشهور جايز است. برخى قرض ربوى و قرض با شرط سود را مطلقا حرام مى‌دانند، ليكن گرفتن سود از مثل کافر حربی را از باب استنقاذ حق، بدون اشكال دانسته‌اند؛ بدين معنا كه اموال چنين كافرانى به عنوان غنیمت به مسلمانان تعلّق دارد؛ ازاين‌رو در صورتى كه به دست مسلمانى بيفتد مى‌تواند آن را به عنوان غنیمت تملّک كند. [۱]
توضيح المسائل مراجع _چاپ جامعه مدرسين، سال۱۳۷۸ (ه. ش)_ ج۲، ص۷۰۷.
۱.۲ - حکم وام گرفتن از بانک غير اسلامىقرض گرفتن از بانک غير اسلامى به شرط پرداخت سود، حرام است. برخى گفته‌اند: براى رهايى از ربا مى‌توان مال را به عنوان غنیمت- و نه قرض- از بانک گرفت و در آن تصرّف كرد؛ هرچند انسان بداند آنان اصل مال و سود آن را از او خواهند گرفت. [۲]
توضيح المسائل مراجع _چاپ جامعه مدرسين، سال۱۳۷۸ (ه. ش)_ ج۲ ،ص۷۴۲.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام جلد۲ صفحه۵۹ -۶۰. |