آرداشس هاروتیونیان
آرداشس هاروتیونیان (ارمنی: Արտաշէս Յարութիւնեան؛ به زبان لاتین Ardashes Harutiunian)، (متولد ۳ سپتامبر ۱۸۷۳ در مالکارا، نزدیکی رودوستو، امپراتوری عثمانی – درگذشته ۱۶ اوت ۱۹۱۵)، با نام مستعار مانیشاک، بان، شاهِن-گارو و گارو یک مترجم خودآموخته زبان فرانسوی، شاعر، منتقد ادبی، ارمنی ساکن امپراتوری عثمانی بود.
آرداشس هاروتیونیان | |
|---|---|
| زاده | ۳ سپتامبر ۱۸۷۳ رودوستو (تکیرداغ کنونی)، امپراتوری عثمانی |
| درگذشته | ۱۶ اوت ۱۹۱۵ (۴۱ سال) ازمیت، امپراتوری عثمانی در جریان نسل‌کشی ارمنی‌ها وی نیز قربانی شد |
| پیشه | مترجم، نویسنده، شاعر، منتقد ادبی و فعال اجتماعی |
| ملیت | ارمنی ساکن امپراتوری عثمانی |
زندگی‌نامه
از سال ۱۹۱۲ وی در استانبول می‌زیست و به عنوان معلم و همکار در روزنامه‌های ارمنستان غربی فعالیت می‌نمود. او اولین دفتر شعر خویش را با عنوان «چنگ رهاشده» (Լքուած քնար) در سال ۱۹۰۲ و به دنبال آن دو مجموعه جدید با عناوین «زایش» (Երկունք) و «چنگ تازه» (Նոր քնար) در سال‌های ۱۹۰۶ و ۱۹۱۲ میلادی به چاپ رسانید. وی یکی از اولیت منتقدان ادبی اشعار معاصر ارمنی به مانند میساک متسارنتس، دانیل واروژان و سیامانتو بود. در جریان نسل‌کشی ارمنی‌ها، در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵، او در اسکودار به‌سر می‌برد. وی سپس در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۵ میلادی دستگیر شد و هنگامی که پدرش برای ملاقات وی به زندان رفت او نیز دستگیر شد و به همراه پسرش و ۲۶ ارمنی دیگر به نیکومدیا (ازمیر کنونی) تبعید و در کلیسای ارمنی شهر زندانی شدند. آنها هنگامی که در بند بودن در روز ۱۶ اوت ۱۹۱۵ به قتل رسیدند. وی هنگام مرگ ۴۱ سال سن داشت. پس از مرگ وی هاروتیونیان اشعارش در کتاب‌های جداگانه‌ای در پاریس (۱۹۳۷) و ایروان (۱۹۶۸) به چاپ رسیدند. موضوع اصلی اشعاری مانند «ولگردی در شب»، «پنجره‌ها»، «سپیده‌دم»، محبت عشق ورزی و و انسان دوستی بودند.
جستارهای وابسته
منابع
- [۱] at Avproduction.am
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
- Արտաշես Հարությունյան at Avproduction.am
- Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press. pp. 566-67.
- Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. pp. 690–92. ISBN 978-0-8143-3221-4.
- Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 6. Yerevan. p. 318.
- "ՆՒԻՐԵԱԼՆԵՐ - Արտաշէս Յարութիւնեան (1873-1915)".