ازمیر
اِزمیر (به ترکی استانبولی: İzmir) یکی از شهرهای ترکیه است. ازمیر پس از استانبول و آنکارا سومین شهر پرجمعیت ترکیه و دارای موقعیتی ممتاز به عنوان شهری تجاری، صنعتی و بندری است. بر اساس آخرین برآورد سال ۲۰۱۹ میلادی، شهر ازمیر دارای ۲٬۹۶۵٬۹۰۰ نفر جمعیت است و جمعیت استان ازمیر ۴٬۳۶۷٬۲۵۱ نفر می‌باشد. ازمیر در منتهی‌الیه غربی آناتولی واقع شده و مرکز استانی به نام ازمیر نیز هست. این شهر در ساحل دریای اژه قرار دارد و دومین مجموعه شهری بزرگ در حوزه دریای اژه پس از آتن است.
ازمیر
İzmir | |
|---|---|
شهر | |
| لقب(ها): مروارید اژه | |
| مختصات: ۳۸°۲۶′ شمالی ۲۷°۰۹′ شرقی / ۳۸٫۴۳۳°شمالی ۲۷٫۱۵۰°شرقی | |
| فهرست کشورهای مستقل |  ترکیه |
| ناحیه‌های ترکیه | ناحیه اژه |
| استان‌های ترکیه | استان ازمیر |
| مدیریت | |
| • شهردار | عزیز قوجااوغلو (حزب جمهوری‌خواه خلق) |
| مساحت | |
| • شهر | ۷۳۴۰٫۰۰ کیلومتر مربع (۲۸۳۳٫۹۹ مایل مربع) |
| بلندی | ۲ متر (۷ پا) |
| جمعیت (۲۰۱۴) | |
| • شهر | ۲٬۸۴۷٬۶۹۱ |
| • کلان‌شهری | ۴٬۱۱۳٬۰۷۲ |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی +۲ (EET) |
| • تابستانی (DST) | یوتی‌سی +۳ (EEST) |
| کد پستی | 35xxx |
| پیش‌شماره(های) تلفن | (+۹۰) ۲۳۲ |
| پلاک وسایل نقلیه ترکیه | ۳۵ |
| وبگاه | |
ازمیر از شهرهای باستانی یونانیان بوده و بیش از ۳۰۰۰ سال سابقه شهری ثبت شده دارد. و ۸۵۰۰ سال سابقه، به عنوان سکونتگاه انسانی از دوره نوسنگی دارد. در دوران باستان کلاسیک یونان، این شهر با نام اسمیرنا شناخته می‌شد.
نام این شهر تا سال ۱۹۳۰ در زبان انگلیسی و دیگر زبان‌ها همان اسمیرنا بود تا این‌که از آن سال، دولت ترکیه کوشید تلفظ ترکی این نام یعنی ازمیر را جهانی کند و رفته‌رفته در این امر موفق شد.
ازمیر در بیشتر تاریخ خود یکی از شهرهای تجاری اصلی دریای مدیترانه بوده‌است. سراسر جنوب ازمیر دارای سواحل ماسه‌ای و آثار تاریخی متعدد از دوره‌های پیشین همانند شهر تاریخی افس است. ازمیر همه‌ساله میزبان تعداد زیادی نمایشگاه و همایش‌های گوناگون صنعتی، تجاری و علمی است. دانشگاه‌های معتبری در این شهر وجود دارد که بارزترین آن‌ها دانشگاه اژه و دانشگاه دوکوز ایلول هستند. ازمیر یکی از جاذبه‌های گردشگری ترکیه نیز به‌شمار می‌آید. این شهر میزبان بازی‌های مدیترانه‌ای در سال ۱۹۷۱ و بازی‌های دانشگاهی جهانی (یونیورسیاد) در سال ۲۰۰۵ بود.
تاریخ
دوره باستانی
عصر مفرغ: ۶۵۰۰ تا ۱۰۵۰ پیش از میلاد مسیح: محل شهر قدیمی ازمیر در منطقهٔ کنونی بورنووا واقع شده‌است و در حفاری‌های باستان‌شناسی که اخیراً انجام شده‌است تاریخ سکونت در این شهر به ۶۵۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد که به دوران پیش از تمدن ترووا می‌رسد (جنگ ترووا حداکثر ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بین دو تمدن یونانی‌تبار اسپارت و ترووا روی داد و منجر به نابودی تمدن ترووا شد).
عصر آهن: ۱۸۰۰ تا ۱۲۰۰ قبل از میلاد: در این دوره با حضور تمدن هیتی‌ها در این منطقه و تا زمان تمئن ترووا یعنی تا ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد خط و کتابت در این منطقه وجود داشته‌است که با هجوم اقوام بالکانی به این منطقه و منسوخ شدن خط در این دوره سراسر آناتولی مرکزی و غربی مجدداً در ورطهٔ تاریکی فرومی‌رود؛ و این تاریکی تا زمان روی کار آمدن شاهان محلی Frigya در ۷۳۰ پیش از میلاد ادامه داشته‌است. عصر آهن تا سال‌های ۶۵۰ پیش از میلاد ادامه داشته‌است.
عصر طلایی: ۶۵۰ تا ۵۴۵ قبل از میلاد: نزدیک به یک قرن دروان طلایی ازمیر قدیم بوده‌است. در این دوران تحت رهبری میلوتوس مناطق مصر، سوریه و لبنان تحت سیطرهٔ آنان درآمد. در مناطق سواحل درای سیاه و دریای مرمره کلونی‌های انسانی تأسیس و با پیشرفت روزافزون این تمدن به رقابت با تمدن یونان شرقی پرداخته و در بسیاری موارد از آن پیشی می‌گیرد. بعدها با فتح ازمیر در اواسط قرن ۶ قبل از میلاد این شهر رونق خود را از دست می‌دهد.
عصر زوال: ۵۰۰ تا ۳۰۰ قبل از میلاد: با ترک شدن معبد آتن این شهر به مدت ۲۰۰ سال در خاموشی و انزوا به سر برد. چنین به نظر می‌رسد که این منطقه و سراسر منطقه آناتولی و شهرهای Iyon'i هیچ پیشرفتی نداشته و در مدت ۴۰۰ سال ازمیر شاهد اضمحلال خود بوده‌است. در حدود ۳۰۰ سال پیش از میلاد شاهد تولد ازمیر جدید در دامنه‌های کادیفه قلعه هستیم.
امپراتوری روم: ۳۳۳ پیش از میلاد تا ۳۹۵ بعد از میلاد: بعد از سقوط پاسارگاد توسط اسکندر مقدونی در سال ۳۳۳ قبل از میلاد تمدن یونانی و سرزمینهای شرقی وارد یک دوره رفاه گردید. شهرها شروع به بزرگ شدن نمودند. شهرهای İskenderiye, Rodos, Bergama, Efes هر کدام دارای جمعیتی بالغ بر ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر شدند.
امپراتوری بیزانس: پس از پایان دوران امپراتوری روم عصر بیزانس آغاز می‌شود. در اوایل این دورهٔ عرب‌ها، سلجوق‌ها و سایر ملل برای ازمیر جنگ‌هایی با یکدیگر داشتند که نهایتاً در سال ۶۷۲ میلادی اعراب موفق به فتح ازمیر به قصد ایجاد پایگاهی برای حمله به استانبول گردیدند.
دوران عثمانی
این شهر سال‌های زیر سلطهٔ یونانیان و بلغارهای ارتودوکس بوده که در نهایت ترکان عثمانی برای چندمین بار آن را تصرف می‌کنند. تا پیش از تشکیل جمهوری ترکیه، بیشینهٔ باشندگان این شهر یونانی بودند اما پس از کشتار ازمیر و مهاجرت اجباری یونانیان، ترک‌ها در اکثریت مطلق قرار گرفتند.
نقاط دیدنی ازمیر
- میدان ساعت ازمیر: مربوط به دورهٔ عثمانی است و در قلب شهر ازمیر و در منطقهٔ کوناک قرار داشته و هر روزه مورد بازدید هزاران گردشگر قرار می‌گیرد.
- آسانسور تاریخی ازمیر: در منطقهٔ کوناک قرار دارد.
- کادیفه قلعه: با نام قدیمی پاگوس یادگاری از آمازون‌ها و قرن چهارم پیش از میلاد بوده و در دوره‌های امپراتوری یونان، رم، بیزانس و عثمانی دستخوش تغییراتی گردیده‌است و با ۱۸۶ متر ارتفاع، قرن‌هاست که نگهبان دائمی شهر ازمیر و دریای اژه می‌باشد. این قلعه در زمان اسکندر مقدونی توسط یکی از ژنرال‌های او بنام لیسماکوس دوباره‌سازی گردید که آثار آن تا به امروز باقی‌ست.
آب و هوا
ازمیر دارای آب و هوای مدیترانه‌ای است که مشخصه آن، تابستان‌های طولانی، گرم و خشک و زمستان‌های معتدل تا خنک و بارانی است. کل بارندگی در ازمیر به‌طور متوسط ۶۹۲ میلی‌متر در سال است که ۷۷ درصد آن در ماه‌های نوامبر تا مارس رخ می‌دهد. بقیه بارندگی‌ها مربوط به ماه‌های آوریل، مه، سپتامبر و اکتبر است. در ژوئن، ژوئیه و اوت بارندگی بسیار کم است. حداکثر دما در ماه‌های زمستان معمولاً بین ۱۰ تا ۱۶ درجه سانتی‌گراد است. به ندرت برف هم می‌تواند از دسامبر تا فوریه در ازمیر ببارد. بارش برف در این شهر معمولاً فقط چند ساعت طول می‌کشد. در ماه‌های ژوئن تا سپتامبر دما می‌تواند تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد.
باد اتزی دریای اژه از بادهای معمول در خلیج ازمیر و شهر ازمیر است.
| داده‌های اقلیم İzmir (1991–2020, extremes 1938–2020) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ماه | ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مه | ژوئن | ژوئیه | اوت | سپتامبر | اکتبر | نوامبر | دسامبر | سال |
| سابقهٔ بیش‌ترین °C (°F) | ۲۲٫۴ (۷۲) | ۲۷٫۰ (۸۱) | ۳۰٫۵ (۸۷) | ۳۲٫۵ (۹۱) | ۳۷٫۶ (۱۰۰) | ۴۱٫۳ (۱۰۶) | ۴۲٫۶ (۱۰۹) | ۴۳٫۰ (۱۰۹) | ۴۰٫۱ (۱۰۴) | ۳۶٫۰ (۹۷) | ۳۰٫۳ (۸۷) | ۲۵٫۲ (۷۷) | ۴۳٫۰ (۱۰۹) |
| میانگین بیش‌ترین °C (°F) | ۱۲٫۷ (۵۵) | ۱۴٫۰ (۵۷) | ۱۷٫۲ (۶۳) | ۲۱٫۳ (۷۰) | ۲۶٫۵ (۸۰) | ۳۱٫۳ (۸۸) | ۳۳٫۸ (۹۳) | ۳۳٫۶ (۹۲) | ۲۹٫۵ (۸۵) | ۲۴٫۶ (۷۶) | ۱۸٫۸ (۶۶) | ۱۴٫۰ (۵۷) | ۲۳٫۱ (۷۴) |
| میانگین روزانه °C (°F) | ۹٫۰ (۴۸) | ۹٫۹ (۵۰) | ۱۲٫۴ (۵۴) | ۱۶٫۲ (۶۱) | ۲۱٫۱ (۷۰) | ۲۶٫۰ (۷۹) | ۲۸٫۶ (۸۳) | ۲۸٫۵ (۸۳) | ۲۴٫۲ (۷۶) | ۱۹٫۵ (۶۷) | ۱۴٫۴ (۵۸) | ۱۰٫۵ (۵۱) | ۱۸٫۴ (۶۵) |
| میانگین کم‌ترین °C (°F) | ۶٫۰ (۴۳) | ۶٫۶ (۴۴) | ۸٫۶ (۴۷) | ۱۱٫۸ (۵۳) | ۱۶٫۲ (۶۱) | ۲۰٫۹ (۷۰) | ۲۳٫۵ (۷۴) | ۲۳٫۷ (۷۵) | ۱۹٫۵ (۶۷) | ۱۵٫۴ (۶۰) | ۱۰٫۹ (۵۲) | ۷٫۷ (۴۶) | ۱۴٫۲ (۵۸) |
| سابقهٔ کم‌ترین °C (°F) | −۸٫۲ (۱۷) | −۵٫۲ (۲۳) | −۳٫۸ (۲۵) | ۰٫۶ (۳۳) | ۴٫۳ (۴۰) | ۹٫۵ (۴۹) | ۱۵٫۴ (۶۰) | ۱۱٫۵ (۵۳) | ۱۰٫۰ (۵۰) | ۳٫۶ (۳۸) | −۲٫۹ (۲۷) | −۴٫۷ (۲۴) | −۸٫۲ (۱۷) |
| بارندگی میلی‌متر (اینچ) | ۱۲۷٫۵ (۵٫۰۲) | ۱۰۷٫۲ (۴٫۲۲) | ۷۷٫۸ (۳٫۰۶) | ۵۰٫۱ (۱٫۹۷) | ۳۲٫۹ (۱٫۳) | ۱۴٫۴ (۰٫۵۷) | ۳٫۰ (۰٫۱۲) | ۶٫۷ (۰٫۲۶) | ۲۳٫۵ (۰٫۹۳) | ۵۶٫۵ (۲٫۲۲) | ۹۹٫۶ (۳٫۹۲) | ۱۳۱٫۳ (۵٫۱۷) | ۷۳۰٫۵ (۲۸٫۷۶) |
| میانگین روزهای بارندگی | ۱۱٫۵۷ | ۱۲٫۰۰ | ۱۰٫۲۳ | ۹٫۰۰ | ۷٫۱۰ | ۳٫۶۷ | ۰٫۶۷ | ۰٫۸۳ | ۳٫۰۷ | ۶٫۶۷ | ۹٫۰۷ | ۱۳٫۳۰ | ۸۷٫۲ |
| درصد رطوبت | ۷۶ | ۷۳ | ۶۹ | ۶۶ | ۶۳ | ۵۵ | ۵۲ | ۵۲ | ۵۸ | ۶۷ | ۷۵ | ۷۶ | ۶۵ |
| میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب | ۱۳۹٫۵ | ۱۴۶٫۹ | ۲۰۴٫۶ | ۲۳۷٫۰ | ۳۰۰٫۷ | ۳۴۵٫۰ | ۳۸۱٫۳ | ۳۵۹٫۶ | ۲۹۱٫۰ | ۲۳۵٫۶ | ۱۷۴٫۰ | ۱۳۰٫۲ | ۲٬۹۴۵٫۴ |
| میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب | ۴٫۵ | ۵٫۲ | ۶٫۶ | ۷٫۹ | ۹٫۷ | ۱۱٫۵ | ۱۲٫۳ | ۱۱٫۶ | ۹٫۷ | ۷٫۶ | ۵٫۸ | ۴٫۲ | ۸٫۰ |
| منبع شماره ۱: Turkish State Meteorological Service | |||||||||||||
| منبع شماره ۲: Karabağlar Municipality (humidity) | |||||||||||||
نگارخانه
منابع
- ↑ "Turkey: Major cities and provinces". citypopulation.de. Retrieved 2015-02-08.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۵.
- ↑ "Resmi İstatistikler: İllerimize Ait Mevism Normalleri (1991–2020)" (به ترکی استانبولی). Turkish State Meteorological Service. Retrieved 24 April 2021.
- ↑ "İzmir İli İklim Verileri" (PDF) (به ترکی استانبولی). Karabağlar Belediyesi. Retrieved 4 May 2019.
- Wikipedia contributors, "İzmir," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed October 24, 2021).